«Άρτον και θεάματα»

Σε αυτές τις τελευταίες ώρες του χρόνου, οι προβληματισμοί γι’ αυτό που θα θέλαμε να αφήσουμε και γι αυτό που έτσι και αλλιώς θα συνεχιστεί, είναι αναπόφευκτοι. Χρηματοπιστωτική κρίση ονομάστηκε η αδυναμία του συστήματος να ανταποκριθεί στις εξαγγελίες του. Ο φιλελευθερισμός έφτασε στα όρια της ασυδοσίας, κατάργησε βασικούς κανόνες της αγοράς με αποτέλεσμα να την νεκρώσει. Ήταν θέμα χρόνου να συμβεί αυτό που βιώνει σήμερα η παγκόσμια κοινότητα και απ’ αυτήν την άποψη ο χρόνος που μα χαιρετά, πέρα από το δύσκολο διάστημα που θα ακολουθήσει μας δίνει ελπίδες για επαναπροσδιορισμό πορείας και αναγκαστικά για ανακατανομή του πλούτου.
Θύμωσε η κοινωνία και το είδανε πρόσφατα και στη χώρα μας. «Η κοινωνική έκρηξη, κυρίως της νεολαίας» γράφει σε διπλανή σελίδα ο Αλέξης Λευθεριώτης, «δεν είναι απλά ένα περιστασιακό φαινόμενο, που πυροδοτήθηκε από το φόνο του 15χρονου Αλέξανδρου από έναν αστυνομικό, αλλά μία πρώτη εκδήλωση μίας απύθμενης υποβόσκουσας κοινωνικής αγανάκτησης, η οποία είχε μεν ως αφορμή το θάνατο του μαθητή, αλλά υποδαυλίζεται από την οικονομική κρίση, την ανεργία, την ακρίβεια, τα σκάνδαλα, τη διαφθορά, το πολιτικό φαρισαϊσμό, τη σκοτεινή εν ολίγοις προοπτική που με βεβαιότητα διαγράφεται συλλήβδην για την ελληνική κοινωνία. Αυτή η κοινωνική έκρηξη είναι μία πρώτη αντίδραση σ’ ένα θλιβερό οικονομικό, κοινωνικό και πολιτικό τοπίο, το οποίο η ίδια η πολιτική ελίτ της χώρας διαμόρφωσε και συντήρησε μεθοδικά με τις μέχρι τώρα ασκούμενες κυβερνητικές πολιτικές της τα τελευταία τουλάχιστον δεκαπέντε χρόνια. Ο κόσμος βγαίνει αυθόρμητα στο δρόμο – με πρωτοπόρο και πάλι τη νεολαία – για να διεκδικήσει το αυτονόητο. Για να διεκδικήσει την αξιοπρεπή διαβίωσή του, την οποία του στερούν στο όνομα του «συμφώνου σταθερότητας» και της «ελευθερίας των αγορών», τα οποία στη πραγματικότητα σημαίνουν ασυδοσία και κέρδη για τους λίγους, οικονομική δυσπραγία για τους πολλούς και χρυσές δουλειές για τους αεριτζήδες, τα τρωκτικά, τα λαμόγια, τα κοινωνικά παράσιτα, τους παρακεντέδες της εξουσίας, που τίποτα θετικό δεν προσφέρουν στη κοινωνία και που όμως διαμορφώνουν πρότυπα κοινωνικής συμπεριφοράς...»
Να μην ξεχάσουμε τον ρόλο της τηλεόρασης και να θυμηθούμε τον Γιώργο Κάρτερ: «Το ακρόαμα επιβιώνει σε εποχές ελευθέριας και το θέαμα σε εποχές που η ελευθέρια είναι …υπό περιορισμόν». «Άρτον και θεάματα».
«Εκείνη η από παλιά τάση του ανθρώπου να ικανοποίηση τη λαιμαργία της όρασης του, να δει – μάλλον για να μάθει, να δει - ίσως για να διασκεδάσει, να δει - για να βεβαιωθεί ότι ζει (που έλεγε και ο Σοπενάουερ), εκείνη η από παλιά έλξη του ανθρώπου για το θέαμα ικανοποιήθηκε, όσο γίνεται πληρέστερα, στον δικό μας αιώνα. Στο «χρυσούν αιώνα» του θέματος. Η εικόνα του μας έχει επιβληθεί και μας εκφράζει ως όντα μιας συγκεκριμένης εποχής. Ο σύγχρονος τεχνολογικός πολιτισμός, η έξαρση της βιαιότητας και οι ιδεολογικοί αποπροσανατολισμοί του καιρού μας συνηγορούν σε ό,τι θέλω να πω. Όταν διαθέτουμε 85.000 ώρες, δηλαδή το ένα πέμπτο της ξύπνιας ζωής, μας μπροστά στη τηλεόραση, τότε έχουμε γίνει κιόλας ανελεύθεροι, η πνευματική μας υπόσταση έχει συρρικνωθεί. Η ιστορία μια φορά ακόμα έχει σημειώσει ένα παρόμοιο φαινόμενο: στα χρόνια της Ρωμαιοκρατίας, που προανήγγειλε τον Μεσαίωνα, είναι τότε που για να θεαματοποιηθει η παράσταση της Κλυταιμνήστρας του Άκκιου, ανεβάσανε στη σκηνή του θεάτρου του Πομπήιου 3000 άρματα, 500 μουλάρια και αμέτρητους ελέφαντες και στρουθοκαμήλους είναι τότε που ο Νέρων έκαψε τη Ρώμη για απόλαυση το θέαμα μιας μεγάλης πυρκαγιάς. Είναι τότε που ο πανέξυπνος Ιουβενάλης, διερμηνεύοντας το πνεύμα του καιρού του, αναφώνησε το περιβόητο: «Άρτον και θεάματα». Μήπως λοιπόν και η εποχή μας ετοιμάζει έναν καινούργιο Μεσαίωνα;» Το 1979 τα είπε αυτά ο κ Κάρτερ στην εισήγηση του για τα 40 χρόνια της Ελληνικής Υπηρεσίας του ΒBC (Από το τελευταίο του βιβλίο «Ανιχνεύσεις και εκτιμήσεις») Όπως αντιλαμβάνεστε η ερώτηση έγινε κατάφαση. Σήμερα όλο το ζωικό Βασίλειο έχει ανέβει στη τηλεοπτική σκηνή και μάλιστα με ανθρώπινη μορφή..
.