Να στείλεις στην κρεμάλα τη βλακεία;

Όταν η βλακεία με φέρνει στα όρια μου, πριν οδηγηθώ σε ακραίες καταστάσεις επαναφέρω ένα κείμενο καταπραϋντικό. Αυτή η απάθεια που οδήγησε στις προσωπικές διαδρομές, έχει κόστος. Όταν οι ανίκανοι αποτελούν την  ομάδα κρούσης, τι προκοπή να περιμένεις; Οι σημερινές «πρωτοπορίες»  επιλεχτήκαν από τον άμαχο πληθυσμό.  Tα σπαταλάω τα λόγια,   σήμερα   γιατί η καταλόγηση ευθυνών, πρέπει να λάβει υπόψη της όλα τα δεδομένα. Όταν μάλιστα έχεις να κάνεις με  ρετάλια της πολιτικής, δεν μπορείς να αγνοείς και τα ελαφρυντικά. Να στείλεις στην κρεμάλα τη βλακεία;  Πέντε καραμπινάτες  περιπτώσεις από χθες μέχρι σήμερα,  με αναγκάζουν, να  επαναφέρω το θέμα με σαφή  προσδιορισμό.  Περισσότερο  το κάνω,  σαν  άσκηση  ψυχραιμίας    γιατί μπορεί η βλακεία να είναι ανίκητη, πρέπει όμως όταν  βρεθούμε απέναντι της,   αυτό να καθορίζει και τη στάση μας.  

Ο μοναδικός που κατάφερε να δώσει έναν πειστικό ορισμό στη βλακεία ήταν, το 1988, ο ιστορικός και οικονομολόγος Κάρλο Τσιπόλα: βλάκας είναι αυτός που προκαλεί ζημιά σε κάποιον άλλο, αλλά παράλληλα δεν πετυχαίνει κάποιο πλεονέκτημα για τον εαυτό του ή ακόμα και υφίσταται ζημιά και ο ίδιος. «Η ζωή μας είναι γεμάτη απώλειες χρήματος, χρόνου, ενέργειας, ησυχίας και καλής διάθεσης, λόγω των απίθανων πράξεων κάποιου παράλογου πλάσματος που μας τυχαίνει τις πιο απρόσμενες στιγμές και ζημιώνει, ακυρώνει και δυσκολεύει τη ζωή μας, χωρίς να έχει απολύτως τίποτα να κερδίσει από τις πράξεις του», γράφει ο Τσιπόλα. Ένα πράγμα είναι λοιπόν ξεκάθαρο: η βλακεία έχει μια ευκρινή κλίση να μεταφράζεται σε πράξεις, και αυτό την καθιστά επικίνδυνη.

Η βλακεία είναι ασυναίσθητη και υποτροπιάζει. «Ο κίνδυνος της βλακείας προέρχεται από τον βλάκα που δεν ξέρει ότι είναι βλάκας», εξηγεί ο Τσιπόλα. «Αυτό δίνει μεγαλύτερη δύναμη και αποτελεσματικότητα στην καταστρεπτική δράση της». Ο βλάκας δε γνωρίζει τα όριά του, παραμένει προσκολλημένος στις πεποιθήσεις του και δεν ξέρει πώς να αλλάξει, με αποτέλεσμα να επαναλαμβάνει επ’ άπειρον τα ίδια λάθη.
Σε κλινικό επίπεδο, η βλακεία είναι η χειρότερη ασθένεια, γιατί είναι αθεράπευτη. Ο βλάκας έχει την τάση να επαναλαμβάνει πάντα την ίδια συμπεριφορά, γιατί δεν είναι σε θέση να αντιληφθεί τη ζημιά που προκαλεί και συνεπώς δεν μπορεί να αυτοδιορθωθεί.
Υπάρχει και ένας άλλος παράγοντας που γιγαντώνει τη βλακεία: η εξουσία. «Η εξουσία αποβλακώνει», έγραψε ο Γερμανός φιλόσοφος Φρίντριχ Νίτσε. Τα άτομα που έχουν εξουσία τείνουν να πιστεύουν ότι, ακριβώς επειδή έχουν εξουσία, είναι οι καλύτεροι, οι πιο ικανοί, οι πιο έξυπνοι, οι πιο σοφοί από όλη την ανθρωπότητα. Εξάλλου, περιστοιχίζονται από αυλικούς, οπαδούς και κερδοσκόπους, που ενισχύουν διαρκώς αυτή την ψευδαίσθηση. Με αυτό τον τρόπο όποιος βρίσκεται στην εξουσία καταλήγει να διαπράττει κατά γενική ομολογία τις μεγαλύτερες ανοησίες.

Γι’ αυτήν τη βλακεία ο λόγος,  που δεν προκαλεί γέλια αλλά κλάματα…