Η μνήμη ως άλλοθι

Κάθε χρόνο θυμόμαστε λίγο παραπάνω και δημιουργούμε λίγο λιγότερο. Και κάπως έτσι, η μνήμη έγινε το πιο βολικό μας άλλοθι.

Κάθε Οκτώβρη, βγαίνει η χώρα στους δρόμους να θυμηθεί.
Σημαίες, μπάντες, μαθητές σε ίσιες γραμμές, πολιτικοί σε στραβές.
Μια τελετουργία που μυρίζει ναφθαλίνη και βεβαιότητα.
Η Ελλάδα γιορτάζει ξανά τη μνήμη της, σαν να φοβάται να συναντήσει το παρόν της.

Κάθε χρόνο τα ίδια. Στεφάνια, ομιλίες, σιωπηλές στιγμές που μοιάζουν περισσότερο με ρουτίνα παρά με τιμή. Κάθε σχολείο ένα μικρό υπουργείο εθνικής ανάτασης. Κάθε πλατεία, ένα πρόχειρο Ηρώο. Κι η χώρα, σ’ ένα αέναο replay, να χειροκροτεί τον εαυτό της.

Δεν είναι πως δεν σεβόμαστε το παρελθόν. Είναι πως δεν ξέρουμε τι να κάνουμε με το παρόν. Προτιμάμε τις αναμνήσεις από τις ιδέες. Τις πομπές από τα έργα. Τις φωτογραφίες από την ευθύνη. Έχουμε γίνει ένας λαός που ποζάρει μπροστά στην Ιστορία αντί να τη συνεχίζει.

Στις παρελάσεις δεν προχωρά η Ιστορία, απλώς κάνει κύκλους γύρω από τον εαυτό της.
Όσο εμείς βαδίζουμε με ρυθμό στρατιωτικό, η πραγματικότητα μένει στάσιμη, σε σχολεία χωρίς αίθουσες, σε νησιά χωρίς γιατρούς, σε πόλεις που μαραζώνουν από τα σκουπίδια και την απουσία.

Η σημαία κυματίζει, αλλά ο αέρας δεν αλλάζει.
Έχουμε γίνει ειδικοί στη μνήμη.
Ξέρουμε να θυμόμαστε, όχι να συνεχίζουμε.
Κάθε γιορτή είναι και μια μικρή αναβολή της ευθύνης μας.
Κάθε στεφάνι, μια δικαιολογία για όσα δεν φυτέψαμε.

Η Ιστορία δεν ζητά μνημόσυνα, ζητά συνέχεια.
Δεν θέλει άλλες λέξεις πάνω σε εξέδρες, θέλει χέρια στη γη, ιδέες στο φως,
νέους που να δημιουργούν χωρίς να χρειάζονται εμβατήρια για να πιστέψουν στον εαυτό τους.

Ας κάνουμε, λοιπόν, το πρώτο βήμα έξω απ’ τη γραμμή.
Ας αφήσουμε τις στολές να ξεθωριάσουν και τις παρελάσεις να σιωπήσουν.
Γιατί η πραγματική πατρίδα δεν βρίσκεται στα πανηγύρια της μνήμης, αλλά σε κάθε άνθρωπο που προσπαθεί, καθημερινά,
να μην την αφήσει να πεθάνει από αδράνεια.