Όταν μιλούν τα τείχη

Υπάρχει μια Κέρκυρα που δεν μετριέται με νούμερα αφίξεων και κρατήσεων, αλλά με ανάσες πολιτισμού και μνήμης. Είναι η άλλη Κέρκυρα, των ανθρώπων που δημιουργούν, που παλεύουν με το χρόνο και τη λήθη, που προσφέρουν χωρίς αντάλλαγμα. Αυτή η Κέρκυρα φανερώθηκε ξανά, σαν σπίθα, στο Νέο Φρούριο, εκεί όπου οι πύλες άνοιξαν μετά από είκοσι χρόνια για την εκδήλωση «Κέρκυρα 1716 – Η Μάχη του Σκάρπωνα – Ιστορία και Μνήμη».

Δεν ήταν μια συνηθισμένη παράσταση. Ήταν μια κατάδυση μνήμης, δεμένη σάρκα με πέτρα. Από την πρώτη στιγμή, ο θεατής δεν ήταν ξένος. Ακολουθώντας τον «δρόμο της φωτιάς» εισερχόταν σ’ έναν κόσμο όπου το παρελθόν γινόταν παρόν, όπου τα τείχη ψιθύριζαν όσα κάποτε είχαν σωπάσει. Ο ίδιος ο χώρος μεταμορφωνόταν σε πρωταγωνιστή: κάθε καμάρα, κάθε σκοτεινό πέρασμα, κάθε φωτισμός ήταν λέξη μιας αφήγησης που δεν μπορεί να ειπωθεί αλλού.

Η συγκίνηση ήταν διάχυτη. Το φρούριο, σιωπηλό και ξεχασμένο για δεκαετίες, ξαναβρήκε φωνή. Το κοινό, αιφνιδιασμένο από την ένταση της εμπειρίας, δεν χειροκροτούσε απλώς μια παράσταση, συμμετείχε σε μια πράξη μνήμης και αντίστασης απέναντι στη λήθη, γιατί ένιωσε ότι συμμετείχε σε κάτι συλλογικό, σε μια πράξη ανάκτησης του ίδιου του τόπου.

Κι εδώ αναδύεται η άλλη όψη του νησιού μας . Η Κέρκυρα που δεν είναι τουριστικό προϊόν, αλλά πολιτιστικό απόθεμα. Η Κέρκυρα του θεάτρου, των φιλαρμονικών, των χορωδιών, της ποίησης της λογοτεχνίας, των εικαστικών. Η Κέρκυρα που στέκεται χάρη σε ανθρώπους ανώνυμους κι επίμονους, που αφιερώνουν χρόνο, κόπο και ταλέντο χωρίς ανταμοιβή, μονάχα για να κρατήσουν ζωντανή τη ψυχή της κοινότητας.

Η βραδιά στο Νέο Φρούριο δεν ήταν απλώς μια εκδήλωση. Ήταν υπόμνηση ότι κάτω από τα ερείπια υπάρχει δύναμη, ότι η μνήμη μπορεί να γίνει γιορτή, ότι ο πολιτισμός δεν είναι πολυτέλεια, αλλά θεμέλιο. Αν μάθουμε να ακούμε αυτές τις φωνές και να στηρίζουμε το έργο τους, τότε ίσως η Κέρκυρα πάψει να χωρίζεται σε «τουριστική» και «άλλη», θα είναι μία, ενιαία, ζωντανή. Η Κέρκυρα που μας αξίζει.

Βγήκα από τις πύλες, ένιωσα το βράδυ πιο φωτεινό. Στάθηκα για λίγο, κοιτάζοντας την πόλη να απλώνεται από κάτω, κι ένιωσα πως μέσα μου είχε ανάψει μια μικρή φλόγα, αυτή που λέει ότι η Κέρκυρα δεν τελείωσε, δεν παραδόθηκε, δεν χάθηκε. Είναι εδώ, ζωντανή, πίσω από τα τείχη της. Αρκεί να την πιστέψουμε.

Η φωτογραφία είναι του Φώντα Αλαμάνου