Οντισιόν για μια στέγη

Την περασμένη εβδομάδα βρέθηκα σε μια σκηνή που έμοιαζε με θέατρο. Έβαλα μια αγγελία για το δυάρι του γιου μου κι μέσα σε μία ώρα με είχαν καλέσει σαράντα άνθρωποι . Σαράντα ιστορίες, σαράντα αγωνίες στριμώχτηκαν σε λίγα κουδουνίσματα. Κατέβασα την αγγελία, όμως οι πρώτοι πρόλαβαν να εμφανιστούν.

Σαράντα ζευγάρια μάτια πέρασαν το κατώφλι. Άλλοι το είδαν σαν καταφύγιο, άλλοι σαν σωτηρία, μερικοί αναστέναξαν, «δε χωράνε τα έπιπλά μας, είναι μικρό να μας χωρέσει». Κι όμως ακόμη κι αυτοί το σκέφτονταν, σαν να έλεγαν μέσα τους: «ας στριμωχτούμε, αρκεί να έχουμε μια στέγη».

Οι δεκαπέντε το ήθελαν απεγνωσμένα. Με κοίταζαν με βλέμμα που δεν ξεχνιέται. Άνθρωποι περήφανοι, που η ζωή τούς ανάγκασε να παρακαλούν για το αυτονόητο. Άκουσα βιοπαλαιστές να λένε πως δεν μπορούν να σηκώσουν ενοίκιο 500 ευρώ, όταν ο μισθός τους δεν ξεπερνά τα 800. Κάθε τους κουβέντα ήταν μια εξίσωση που δεν έβγαινε: νοίκι, ρεύμα, φαγητό, παιδιά. Είδα νέους να μετρούν το μέλλον τους σε τετραγωνικά, οικογένειες να κρατούν την ανάσα τους μπροστά μου, λες κι ένα «ναι» θα τους χάριζε γαλήνη.

Κι εγώ, στη μέση αυτής της παράστασης, ένιωσα σαν κριτής σε μια απάνθρωπη οντισιόν. Ποιος είμαι εγώ να αποφασίσω ποια ανάγκη είναι μεγαλύτερη; Σημείωσα ονόματα, τα έστειλα στον γιο μου και έφυγα. Δεν άντεχα να κρατώ στα χέρια μου την κρίση για κάτι τόσο στοιχειώδες.

Γιατί το σπίτι δεν είναι βραβείο. Είναι θεμέλιο της ζωής. Κι όμως, στην Κέρκυρα του σήμερα, μοιάζει με λαχείο. Η βραχυχρόνια μίσθωση ρουφάει τα σπίτια από την αγορά, τα διαμερίσματα νοικιάζονται για λίγους μήνες και μετά επιστρέφουν στον τουρισμό, οι άνθρωποι μένουν να ψάχνουν στέγη σαν κυνηγοί μιας χίμαιρας.

Το δυάρι νοικιάστηκε μόνιμα, όπως αρμόζει σε μια στέγη. Μα η πίκρα μένει: δεν γίνεται η ανάγκη για σπίτι να μετατρέπεται σε διαγωνισμό, ούτε η αξιοπρέπεια να στριμώχνεται σε λίγα τετραγωνικά που κοστολογούνται πιο ακριβά από τις ανάσες των ανθρώπων. Δεν γίνεται το δικαίωμα στη στέγη να κρίνεται σε μια σκηνή όπου παίζεται, κάθε φορά, η ίδια τραγωδία: ποιος θα χωρέσει και ποιος θα μείνει απέξω.