Πέμπτη 15 Οκτωβρίου 2009

Η πλειοψηφία δεν υπάρχει, διαμορφώνεται

Κατά καιρούς απ’ αυτήν εδώ τη στήλη έχω εκφράσει το προβληματισμό μου για πόσο τελικά συμμετέχει ο λαός στην λήψη των αποφάσεων. Για το πόσο η πλειοψηφία επιβάλει τις απόψεις της ή για το πόσο χρησιμοποιείται για να συναινέσουν οι πάντες στους σχεδιασμούς της μειοψηφίας. Δημοσιεύω παρακάτω ένα εξαιρετικό κείμενο του Κωστή Παπαγιώργη, που δίνει καίριες απαντήσεις σε όλα τα παραπάνω.
Παρότι η ψήφος είναι πανάρχαια υπόθεση «όπως η συμβουλή « κυάμων απέχεσθε»), αφότου στις ευρωπαϊκές κοινωνίες προτάθηκε το εθνοσωτήριο μέτρο της γενικής ψηφοφορίας, νέα εποχή φάνηκε ότι ανατέλλει για τον πολίτη και τα δικαιώματα του. Η ελπίδα ήταν σαφής, η κοινωνία μπορεί κάλλιστα να μην ανήκει σε μια δράκα – οικονομικά και στρατιωτικά - ισχυρών, αλλά η διαχείριση της τουλάχιστον να συναρτάται με την συναίνεση πάντων.
Η πολυφωνία και όλα τα συμπαρομαρτούντα της «διαφωνία, ομοφωνία, μονοφωνία και τα λοιπά ) προκαλεί πόλεμο, αλλά με μια σοφή χειραγώγηση της φωνής επιτρέπει τη δυνατότητα ενός πρωτοφανούς συγκροτήματος που, ενώ κλώθει όλων των ειδών τα δαιμόνια, τελικά φτάνει στην κάθαρση με την γενική παραδοχή της υπεροχής των πολλών φωνών. Άρα η ισότητα έρχεται με τις κάλπες. Τότε βέβαια άρχισαν και οι μεγάλες καταγγελίες της ψηφοφορίας και της υποτιθέμενης κοινής γνώμης. Όταν η γνώμη του τελευταίου αγράμματου είναι ισοδύναμη με τη γνώμη ενός καθιερωμένου ειδήμονα, όταν ο στρατάρχης ρίχνει μια ψήφο όπως και φαντάρος, ευνόητο είναι να υποψιάζεται κανείς μια στημένη παρωδία που διεξάγεται μόνο για εντυπωσιασμό και άγρα πολιτικών άλλοθι.

Οι κοινωνίες ως γνωστόν προόδευσαν χάριν στις εκλεκτές μειοψηφίες τους που σχετίζονταν πάντα με την πολιτικοοικονομική ισχύ. Οι αποφάσεις λαμβάνονταν άνωθεν, από την κορυφή, της πυραμίδας που κοιτούσε αφ’ υψηλού τη λαϊκή βάση. Αλλά και οι λοιπές μειοψηφίες - θρησκευτικού, πνευματικού, επιστημονικού τύπου - δεν διέφεραν και πολύ στο σχήμα της ιεραρχημένης πυραμίδας. Οι κρίσιμες αποφάσεις λαμβάνονταν μακριά από το ανυποψίαστο πλήθος. Άρα μόνο ένας κακός δαίμονας θα μπορούσε να επιβάλλει την κατάργηση των ιεραρχιών προς όφελος της δημοκρατικής ισοπέδωσης, που, θερίζοντας τα ψηλά στάχυα, θα επετύγχανε την επιποθούμενη ισότητα δικαιωμάτων.
ο Νίτσε, ο Μπαλζάκ, ο Φλομπέρ πρόλαβαν να μιλήσουν για την απειλή μιας εξαθλίωσης που επιτελείτε με το πρόσχημα του εκδημοκρατισμού. Τι νόημα έχει να ζητάμε την ψήφο ενός ανθρώπου που δεν του δώσαμε τη δυνατότητα να έχει γνώμη; Τούτο σημαίνει ότι αν γνωμοδοτώ παρότι δεν έχω γνώμη, το πιθανότερο είναι ότι εκφράζω μια γνώμη που μου επιβάλλεται. Από την γαλλική επανάσταση ως σήμερα ένα μεγάλο μέρος της επίσημης πολιτικής καταγινόταν με αυτήν την δραστική επιστήμη: πως θα εξωθήσουμε τους πολίτες να ψηφίζουν – εν άγνοια τους – ενάντια στον εαυτό τους, χωρίς να χάνουν την αυταπάτη της αυτονομίας.
Η προπαγάνδα ασκήθηκε από πολιτικού θρησκευτικού επαναστατικού, διδακτικού άμβωνος, για να φτάσει στις μέρες μας να αποβεί ένα τηλεοπτικό φροντιστήριο πρωτοφανούς αποτελεσματικότητας. Οι πολύπειροι διαχειριστές το γνωρίζουν: η πλειοψηφία δεν υπάρχει, διαμορφώνεται. Από ποιους; Μα από την εκάστοτε μειοψηφία. Εφόσον κανείς δεν ψηφίζει τον εαυτό του πολιτικό αρχηγό, αλλά ενισχύει τους πολιτικούς αντιπροσώπους μιας παράταξης, το παιγνίδι είναι φαλκιδεμενο από την βάση του. Οι υποστηρικτές κάθε παράταξης αναζωπυρώνουν το άνισο παιγνίδι της πλειοψηφίας (που ψηφίζει) και της μειοψηφίας (που ψηφίζεται). Δεν υπάρχει τρόπος να ανέλθει ο λαός , η μάζα το πλήθος στην εξουσία. Αυτή ανήκει μόνο σε μια εκλεκτή μειοψηφία. Κατά συνέπεια το πολιτικό δράμα επανέρχεται εκεί από όπου ξεκίνησε. Απλώς τα μέσα έχουν άλλαξε. Καθώς μάλιστα οι λαϊκές επαναστάσεις οδήγησαν πάντα σε τυραννίες, οι οποίες κατήργησαν ακόμα και την κοινοβουλευτική παρωδία, το συμπέρασμα φαίνεται αδιάσειστο: οι κοινωνίες ανήκουν στις εκλεκτές μειοψηφίες τους και ουδέποτε στις πλειοψηφίες τους. Όσο για την περίπτωση που το βαρύθυμο θηλαστικό της κάλπης θέλει να αλλάξει πλευρό, επινοήθηκε ο δικομματισμός, οποίος μασκαρεύεται πειστικά την αλλαγή και το αίτημα της ανανέωσης…

Τετάρτη 14 Οκτωβρίου 2009

«Πάμε Γιώργο»

Πολλές φορές γυρίζω πίσω, για να κάνω τις αναγκαίες συγκρίσεις. Λες και δεν πέρασε ούτε μια στιγμή από αυτά που έγραφα τότε. Τα ίδια κα χειρότερα. Ζούμε ένα μεσαίωνα σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής μας. Θα τον ζήσουμε. Αλλά τουλάχιστον να τα λέμε, να τα γράφουμε, όχι που θα αλλάξουμε κάτι, αλλά για να αμυνθούμε ατομικά.
Για το ΠΑΣΟΚ και πάλι για να είμαστε επίκαιροι σήμερα με αυτά που συνέβαιναν εδώ και δώδεκα χρόνια
………………………………………………………………………………………….
Περπατούσα στην έρημη πόλη με σκοπό να γίνω ένα με το δρόμο, με τα σπίτια, με τα δένδρα, να διαλυθώ μέσα στα άλλα και να διαλύσω τους απρόσκλητους επισκέπτες, τους εφιάλτες, που με βασάνιζαν εκείνη τη νύχτα.
«Η Ελλάδα επιταχύνει με αποφάσεις για το μέλλον». Σταμάτησα μπροστά στην γιγαντοαφίσα, υπογραφή «ΠΑΣΟΚ», μικρή και υποβαθμισμένη, τα υπαρξιακά άρχισαν να υποχωρούν, το ΠΑΣΟΚ, αυτό το άγνωστο, με γέμισε ελπίδα. Επιτέλους είχα κάτι σοβαρό για να σκεφτώ. Το ΠΑΣΟΚ που υπογράφει, είναι η Ελλάδα που επιταχύνει με αποφάσεις για το Μέλλον. Το ΠΑΣΟΚ όμως πιο είναι; Είναι ένα κόμμα που είναι και δεν είναι. Που θέλει και δεν θέλει να έχει σχέση με τον ιδρυτή του. Που θέλει και δεν θέλει να έχει σχέση με την κυβέρνηση, παρότι αυτή αποτελείτε από στελέχη του. Αυτό το άγνωστο ΠΑΣΟΚ, υπογράφει το σύνθημα της ελπίδας και ταυτίζεται με την Ελλάδα. Αλλά για πια Ελλάδα πρόκειται; Για μια Ελλάδα πού μπορεί να κινηθεί με υψηλές ταχύτητες προς τα εμπρός ή θα χρειαστεί να πετάξει στην πορεία τα περιττά βάρη; Απορίες πολλές, που μπορεί να μου έδιωξαν τις σκέψεις που με βασάνιζαν εκείνη τη νύχτα, μου άνοιξαν όμως καινούργιους γρίφους. Ο πρώτος ενθουσιασμός για ένα μέλλον καλύτερο, πνίγηκε από τα ερωτηματικά. Καμία εγγύηση δεν μπορείς να πάρεις, απ’ αγνώστους, απ’ αυτούς που είναι και δεν είναι.

Στάθηκα με την πλάτη γυρισμένη μπροστά στη γιγαντοαφίσα, ήταν έξυπνη ιδέα, οι βιαστικοί οδηγοί δεν θα προσέξουν την υπογραφή, λίγοι σαν εμένα θα βρεθούν να μην τους πιάνει ο ύπνος και να κάνουν ανήθικους συνειρμούς. Τι να κάνουν και αυτοί οι διαφημιστές, δεν είχαν ένα ΜΑΡΤΙΝΙ ή έστω ένα απορρυπαντικό να διαφημίσουν, είχαν να διαφημίσουν ένα κόμμα και μάλιστα το ΠΑΣΟΚ. Καλά που τα κατάφεραν.
Γύριζα στο σπίτι, υπάρχουν και χειρότερα, οι εφιάλτες που με κράτησαν ξάγρυπνο εκείνο το βράδυ έμοιαζαν άκακα ζωάκια, μπροστά στην αγωνία να γαντζωθώ στο εθνικό όχημα που θα με οδηγήσει στο παράδεισο…
Πέρασαν δώδεκα χρόνια, οκτώ με κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ και πέντε με κυβέρνηση Ν.Δ, που οδηγηθήκαμε; Το ζούμε. Σήμερα στην αφετηρία με καινούργιο μηχανοδηγό, πάλι με όχημα ΠΑΣΟΚ και με μνήμη σβησμένη ξεκινάμε…
Στις επόμενες εκλογές θα ξαναθυμηθώ αυτό το κείμενο και ελπίζω να μην συντρέχουν λόγοι να το ξαναχρησιμοποιήσω.

Δευτέρα 12 Οκτωβρίου 2009

Για να δούμε…

Υπάρχει ένα κλίμα αισιοδοξίας, φυσιολογικό θα έλεγα, πάντα ο κόσμος προσδοκά κάτι από το νέο και η νέα κυβέρνηση είναι αλήθεια έχει καλλιεργήσει προσδοκίες. Ένα κείμενο παλιό, με την ελπίδα και στο χώρο της τηλεόρασης να δούμε μια άλλη εικόνα.
Αυτό το μεταβαλλόμενο τηλεοπτικό τοπίο, ανάλογα, που φυσάει ο άνεμος και το χρήμα, δεν πρέπει να επιβάλλει την επικυριαρχία του στην κοινωνία. Πρόκειται για ένα φαινόμενα που ξεφεύγει από το συνηθισμένο ρόλο της τηλεόρασης, και οδηγεί στην ανυποληψία των πάντων.
Κανένας δεν ωφελείτε, ακόμα και αυτοί που πρόσκαιρα νοιώθουν ικανοποίηση για τα κτυπήματα στους αντιπάλους τους, είναι σίγουρο ότι πολύ σύντομα θα έρθει και η σειρά τους.
Κινούμενη άμμος το τηλεοπτικό τοπίο. Χωρίς πολιτικές αρχές, χωρίς ιδεολογία, χωρίς σταθερές, με απούσα παντελώς την δημοσιογραφική δεοντολογία.
Οι τηλεθεατές πολλές φορές τσιμπιούνται, «χθες δεν τον εξυμνούσαν, σήμερα γιατί τον λοιδορούν;» Από τα πολλά τσιμπήματα αρχίζουν να δίνουν την απάντηση τους και πολλές φορές την εκφράζουν και στην κάλπη, μια απάντηση εντελώς αντίθετη από τις προτροπές των τηλεοπτικών αντρεικέλων.

Το πολιτικό παιγνίδι πρέπει να αλλάξει γήπεδο, δεν μπορεί να παίζεται στις τηλεοπτικές οθόνες, αλλά στο φυσικό χώρο, που δεν είναι άλλος από την κοινωνία.
Την ευθύνη γι’ αυτό την έχουν κατά κύριο λόγο οι πρωταγωνιστές της πολιτικής σκηνής. Οι κοινοβουλευτικοί εκπρόσωποι και οι αιρετοί άρχοντες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, που αποτελούν και τα κατά καιρούς θύματα αυτής της τακτικής, πρέπει να αντιδράσουν συλλογικά, δεν μπορούν με την συμμετοχή τους και την ανοχή τους να αναγορεύουν τιμητές των πάντων, τους « τηλεοπτικούς αστέρες». Να μην ξεχνούν ότι αυτοί έχουν τιμηθεί με την ψήφο του Λαού και αυτό τους καθιστά ισχυρούς και ικανούς να αντιμετωπίσουν και να εξαλείψουν τέτοιες νοσογόνες καταστάσεις. Άλλωστε - και αυτό φαίνεται από τα εκλογικά αποτελέσματα - δεν είναι πάντα ο καλλίτερος σύμμαχος η τηλεόραση για τους πολιτικούς.

Να ένα δημιουργικό παιχνίδι

Με αφορμή την σύλληψη μαθητών και το σχηματισμό δικογραφίας εναντίον τους από την αστυνομία, για τις κινητοποιήσεις τους, κατά των ιδιωτικών...