Τετάρτη 16 Δεκεμβρίου 2020

Καταναλωτική μανία και με click – away

Εδώ στην ερημιά μας, όσο και αν προσπαθούμε με ασκήσεις αποσυμπίεσης, μας ξεφεύγει κάπου το μυαλό και μας τρομάζει.


Μπορεί η κρίση σήμερα, να επιβάλει αυτοσυγκράτηση, και η πανδημία ψώνια με το σύστημα click – away, η μανία του καταναλωτισμού όμως ζει και βασιλεύει. Τρέχει ο κόσμος στην αγορά λες και ήρθε το τέλος. Και πώς να γίνει διαφορετικά αφού το μοντέλο που οδήγησε στην καταστροφή, επιμένει να διαφημίζει κινητά και αυτοκίνητα, μέχρι εξαντλήσεως των αποθεμάτων, όχι βεβαίως των αγαθών αλλά των χρημάτων.
Ο Ενρίκο Μπερλίνγκουερ το 1977 μιλούσε για μια αυτόβουλη ενεργητική εγκράτεια. «Ο άκρατος ατομικός καταναλωτισμός παράγει μόνο διασπάθιση πλούτου και στρεβλώσεις της παραγωγής, αλλά πέραν αυτών και δυσφορία, αποπροσανατολισμό, δυστυχία». Φυσικά και δεν τον ακούσαμε και το χειρότερο, με μια κρίση στην πλάτη μας και μια πανδημία, ακόμα δεν βάζουμε μυαλό.
Διάβασα ότι ιός εξαπλώθηκε αστραπιαία εκεί που υπήρχε μεγάλη ανάπτυξη,
και μεγάλη διασύνδεση με άλλες χώρες και αυτό είναι πασιφανές. Ας μην ξεχνάμε ότι μας ήρθε από την Γιουχάν, μια σχεδόν διαστημική πόλη της Κίνας.
Θα μου πείτε, η γέννηση του ιού είναι αποτέλεσμα της ανάπτυξης; Όχι. Αλλιώς όμως κυκλοφορεί στο μικρο σπίτι στο λιβάδι, αλλιώς στον Ουρανοξύστη. Πού να τον πιάσεις στα ψηλά πατώματα.
Με τρομάζει η Γιουχάν, με τρομάζει το Ντουμπάι, με τρομάζουν τα φτηνά προϊόντα από την Κίνα. Τα κινητά που αλλάζουν μοντέλα κάθε μέρα, τα μπλουζάκια polo από το καλάθι, τα αυτοκίνητα πενταετίας. Με τρομάζει αυτή η παραγωγή που μας γεμίζει σκουπίδια, αυτές οι εργατοώρες, που πάνε στα σκουπίδια. Με τρομάζουν οι συσκευασίες που είναι πιο ακριβές από το περιεχόμενο. Τα προϊόντα μιας χρήσης.
Με τρομάζουν οι γιγάντιες ανώνυμες εταιρίες, εργοστάσια ολόκληρες πόλεις, καράβια νησιά, αυτοκινητοβιομηχανίες ρομπότ. Πλωτά ξενοδοχειακά συγκροτήματα. Τεράστιες αγορές, πολυκαταστήματα, σχολικά συγκροτήματα τύπου Γκράβας, ουρανοξύστες τρίδυμοι. Ο τρόμος είναι ακόμα μεγαλύτερος όταν βλέπεις αυτούς τους γίγαντες να καταρρέουν. Ποτέ αναίμακτα.
Έχω την αίσθηση ότι ο σημερινός κόσμος δεν υπάρχει. Μετά από χρόνια φαντάζομαι ότι δεν θα έχει σημεία αναφοράς. Αυτά που χαρακτηρίζουν κάθε εποχή, υπάρχουν για να μας τη θυμίζουν, η εποχή μας φροντίζει να σβήσει τα σημάδια της, τα στέλνει γρήγορα στις χωματερές. Η Παλαιά σκαλιστή κασέλα του παππού μου, ο κομμός της γιαγιάς μου, το σίδερο με τα κάρβουνα, ακόμα υπάρχουν. Τα σημερινά δεν υπάρχουν και όσα υπάρχουν σε ένα σημείο γράφουν την ημερομηνία λήξεως. Kαι είναι λίγες οι μέρες τους.
Ευελπιστώ ότι θα έρθει κάποια στιγμή που οι άνθρωποι θα καταλάβουν ότι πιο υπέροχο πράγμα από τον έρωτα, την αγάπη, το πάθος, τη ζωή, τις βόλτες και την δημιουργία, δεν μπορεί να υπάρξει. Όλα τα υπόλοιπα, όλη η προσπάθεια του ανθρώπου να αγοράσει ένα σούπερ μάρκετ και να το χώσει σε ένα ψυγείο θα είναι μάταιη…

“Και έρχεται η στιγμή ν’ αποφασίσεις με ποιους θα πας και ποιους θ’ αφήσεις...”

Η διεύθυνση της εφημερίδας “Τα Νέα”, το περασμένο Σάββατο λογοκρίνει κείμενο της Έλενας Ακρίτα και για πρώτη φορά, ύστερα από 20 χρόνια συνεργασίας, δεν το δημοσιεύει. Την ίδια μέρα η δημοσιογράφος το αναρτά στο προσωπικό της λογαριασμό στο fb . Η ανάρτηση έχει πάρει μέχρι στιγμής 22.000 like και την έχουν κοινοποιήσει 10.000 χρήστες. Να σημειώσουμε ότι η κυκλοφορία της εφημερίδας στις 4/12 ήταν 11.080 φύλλα.


Οι εποχές έχουν αλλάξει, η δύναμη των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, έχει ξεπεράσει τα παραδοσιακά κέντρα επιρροής, δημιουργώντας ένα καινούργιο περιβάλλον στο χώρο της επικοινωνίας.
“Η ζωή αλλάζει δίχως να κοιτάζει τη δική σου μελαγχολία κι έρχεται η στιγμή για ν’ αποφασίσεις με ποιους θα πας και ποιους θ’ αφήσεις”, που τραγουδάει και ο Σαββόπουλος.
Δυνάμεις του κακού και στον παλιό και στο νέον κόσμο . Η διαφορά βρίσκεται στην συμμετοχή και στο νέο κόσμο δεν επιλέγουμε μόνο, έχουμε την δυνατότητα και να συμμετέχουμε. Το παρακάτω παλαιό και επίκαιρο:
Δυο κόσμοι και εδώ μέσα, όπως και έξω. Το θέμα είναι σε ποια πλευρά θα βρίσκεσαι. Δεν υπερβάλω και εδώ ένας πόλεμος γίνεται, με τις δυνάμεις του καλού και του κακού να δίνουν κάθε μέρα,κάθε στιγμή, μάχες σκληρές .
Πολλές φορές με την ευκολία που μας προσφέρει το μέσο, χάνουμε τον προσανατολισμό μας και χωρίς να υπάρχει πρόθεση, συντασσόμαστε από εκείνη την πλευρά, που όπως και στον πραγματικό κόσμο μόνο κακό θέλει να κάνει. Φυσικά και δεν διαφωνούμε με το δικαίωμα του καθενός να εκφράζει τη γνώμη του. Διαφωνούμε με την επιπολαιότητα, την προχειρότητα και τη βιασύνη, να γράψει κάτι για να υποστηρίξει ένα μοντέλο επικοινωνίας, που στην ουσία βιάζει την ίδια του την γνώμη. Αν ψάξεις λίγο πιο βαθιά μπορεί και να διαφωνήσεις ή και να αρνηθείς την υπογραφή σου. Το αποτέλεσμα ενός βιασμού, δεν μπορεί να είναι η γνώμη σου και σε πολλές περιπτώσεις αυτό το λάθος με την ακαριαία αναπαραγωγή του, πολλαπλασιάζει τους κινδύνους.
Ακούω σήμερα διαμαρτυρίες. Μα δεν φταίει αυτό καθ’ εαυτό το μέσο, το μέσο μας πάει μπροστά, αλλάζει με τρόπο περισσότερο δημοκρατικό την επικοινωνία. Οι χρήστες δίνουν το τέμπο και διαμορφώνουν το περιβάλλον. Οι χρήστες γίνονται χρήσιμοι ή επικίνδυνοι, το ίδιο όπως και στον έξω κόσμο.
Εδώ μέσα θα μείνω για να πολεμήσω. Εδώ κάθε μέρα μαθαίνω. Μαθαίνω στην πράξη πού κυλάνε τα ρυάκια της επικοινωνίας σήμερα, πώς μεταμορφώνεται το κείμενο από νήμα σε πολύτιμο ύφασμα.

Έχω καταλήξει: το διαδίκτυο με οδηγεί σε δικούς του δρόμους, με βάζει να γράψω διαφορετικά, έχοντας στα χέρια μου ένα οπλοστάσιο πληροφοριών που μου δίνουν την ευχέρεια της υπερκειμενικής γραφής, μου προσθέτει μουσικές, εικόνες και βίντεο, όλα αυτά που ενισχύουν και μεταμορφώνουν τις λέξεις
Με οδηγεί σε ανθρώπους, ενδιαφέροντες, που τους νιώθω κοντινούς ακόμη κι όταν λείπει η φυσική επαφή.
Προσυπογράφω την εκτίμηση που είχε κάνει ο Νίκος Ξυδάκης σε ένα παλαιότερο κείμενο... «την ώρα που η γλώσσα της αφήγησης, της κριτικής, του δημόσιου λόγου, ξεψυχάει στα ρηχά των μαζικών μέσων, στον πολτό του λάιφσταϊλ, στη μυρηκαστική πεζογραφία, στην ανία της ακαδημίας, την ίδια ώρα, εκεί, στα εφήμερα κηπάρια του Δικτύου, καλλιεργείται ένα στυλ που είναι προκλητικό, ερεθιστικό του νοός, σαγηνευτικό, τσιτωμένο στα κόκκινα». Μαθαίνω κάθε μέρα εδώ, αυτό κυρίως .
Αυτός είναι ο στίβος πλέον των μαχών της επικοινωνίας. Εδώ μέσα όσο περνάει ο χρόνος, οι δυνάμεις του καλού χρειάζεται να ενισχυθούν και να νικήσουν. Πριν αρχίσουμε τους αφορισμούς, ας διαλέξουμε πλευρά...

"Υπερασπίσου το παιδί, γιατί αν γλιτώσει το παιδί υπάρχει ελπίδα"

Και πέρυσι δεν περίσσευε η διάθεση. Εφέτος όμως...Είναι ξεχωριστά τα φετινά Χριστούγεννα. Δεν ξέρω αν έρθουν και χειρότερα.


Μεσημέρι Παρασκευής, με όλη τη μελαγχολία του απογεύματος της Κυριακής. Αυτό πρώτη φορά συμβαίνει. Συνήθως τις παραμονές χτυπούσε το κουδούνι του διαλείμματος, τα προβλήματα έπαιρναν τον αναγκαίο χρόνο της παράτασης, για μετά τις εορτές Σήμερα το πριν και το μετά μια ευθεία και εμείς στο τραίνο χωρίς μηχανοδηγό.
Παραμονές Χριστουγέννων και γιορτές αγίων πολλές. Για άλλη μια χρονιά θα βρούμε τον τρόπο να ξεχάσουμε, τη σκληρή πραγματικότητα, και από κεκτημένη ταχύτητα που υπαγορεύει η δύναμη των εθίμων, έστω και με τα ψέματα , έστω και με παραμύθια, να μεταθέσουμε τις δυσκολίες για μετά. Να ‘ναι καλά τα βιβλία που με έφεραν όσο πιο κοντά γίνεται στο παραμύθι, γιατί σ’ εκείνες τις ηλικίες το ψεύδος του παραμυθιού μπορεί να στηρίξει όλη τη μελλοντική σου ισορροπία. Γιορτή σημαίνει ανάμνηση, για όλους εμάς που έχουμε παρελθόν. Για τα παιδιά είναι διαφορετικά, ζουν το παρόν το μέλλον ευτυχώς δεν το γνωρίζουν. Τι άλλο μπορούμε να κάνουμε από το να πορευτούμε μαζί , από το να δείξουμε κατανόηση, από να γίνουμε και μεις για λίγο παιδιά. Τα βλέπω να γελούν με μια αθωότητα που ομολογώ είχα ξεχάσει και σκέφτομαι, όση καταστροφή και αν πίνουμε, δεν τέλειωσε ο κόσμος. Απέναντι μας γίνονται οι καθρέπτες που αποφεύγουμε, γίνονται η αντανάκλαση της νεότητας μας. Μας ανακαλούν στην τάξη των αισθημάτων, που πέρασαν πίσω από τις υποχρεώσεις. Γίνονται οι τύψει και η μετάνοιά μας συγχρόνως.
“Ατελείωτο του ήλιου το κυνήγι" λέει ένα τραγούδι και άμα σταματήσεις χάθηκες. Έτσι είναι αγαπητή μου φίλη που το σχολιάζεις. “Το σκοτάδι παραμονεύει. Μεταθέτεις συνέχεια τους προορισμούς για να συνεχίζεται το ταξίδι, για να κινείτε η ζωή, να έχει φόρα η καρδιά και καύσιμα το μυαλό. Ατελείωτο του ήλιου το κυνήγι, για όσους σκαλίζουν ακόμα στον πηλό καράβια και χελιδόνια, για εκείνους που τρέχουν αενάως κυνηγημένοι και κυνηγοί ταυτόχρονα. Εμείς που συνηθίσαμε να ξεκουραζόμαστε στην σκιά ενός Ονείρου, θα συνεχίσουμε. Και αλήθεια σας λέω δεν πρόκειται να νοιώσουμε χειρότερα…” Ακόμα τριγυρνάω στο Εδώ. Στο Εκεί... ελπίζω

Αλλιώς... Καλησπέρα σας...

Δεκέμβρης. Χειμώνας. Χριστούγεννα. Τι να γεννηθεί μετά από μια τέτοια χρονιά; Μέσα από τη γρίλια σχήματα φωτός εξασθενημένα καλωσορίζουν τη σιωπή. Πριν η άχαρη νύχτα πέσει μπροστά μου, ανασαίνω την συμφωνία όλων των χρωμάτων, την αίθρια σύνθεση του δειλινού. Άνοιξα το παράθυρο, για να μ’ ακούσει το μέλλον: Τίναξα από τα μάτια μου τη χρυσόσκονη για να μπορέσω να δω και πίσω απ΄ τη βιτρίνα. Το ραδιόφωνο το βιολί του . Τι θέλεις Κυρία μου τέτοιες ώρες . Μη ξύνεις πληγές:


“Αχ μωρέ μ’ αυτά τα πιστεύω, μεγαλώσαμε και τώρα δεν βρίσκουμε καταφυγή πουθενά. Οι άγριες επαναστάσεις που ονειρευτήκαμε, όχι μόνον δεν έγιναν ποτέ, αλλά μας έκαναν και γραφικούς στις νεότερες γενιές, που έχουν μητρική γλώσσα τα αγγλικά κι ας τις στέλνουμε σ’ ελληνικά σχολεία. Ζουν για να βαριούνται, ξενυχτώντας άσκοπα στα κλαμπ. Κι εμείς μια φορά το μήνα σιδερώνουμε τις τρύπιες μας σημαίες και τις τυλίγουμε με καμφορά να μην τις φάει ο σκόρος, να μην τις φάει ο χρόνος, να μην τις φάει η λησμονιά. Που ξέρεις…. κάποτε… ενδεχομένως…. ένας χαρισματικός και γενναίος άνθρωπος να βρει το θάρρος και να ξεκινήσει την Ιστορία από την αρχή. Αλλιώς. Καλησπέρα σας.”
Αφήστε μας Κυρία μας στις ουτοπίες μας που ζωντανεύουν εδώ στο ανοιχτό παράθυρο.
Καλησπέρα σας. Που είχαμε μείνει;
“Τι να φταίει άραγε; Μπορεί να φταίει η μοίρα μας, που διαρκώς αναζητεί την δυστυχία, άλλωστε τα χωρίς λόγο δάκρυα, από το θάμπος του ήλιου, λίγες στιγμές μας τα χαρίζουν. Μπορεί να φταίει και εκείνο το παιδικό παιγνίδι του Θεού με τον πηλό. Μας έβαλε σε μπελάδες, έπαιξε με τα χώματα και αποκοιμήθηκε. Το αποτέλεσμα το ζούμε. Όταν ξύπνησε, ήταν αργά, αρκέστηκε σε μια ακόμη εντολή, την 13η ο Μωυσής αρνήθηκε να την ανακοινώσει. “ Μην παίζετε με τα χώματα” του είπε.
Η εποχή, μας θέλει καθιστούς και ακίνητους μπροστά στην τηλεόραση, μας θέλει αραχνιασμένους και κλινικά νεκρούς, να δουλεύουμε, να πληρώνουμε, να ψηφίζουμε. Μας θέλει με τις λιγότερες δυνατόν κινήσεις. Η ανάγκη θα μας οργανώσει και πάλι. Ο χρόνος θα κυλήσει στην ώρα του, θα αρχίσει να μετράει κανονικά και οι εικόνες θα έχουν διαπεραστικά χρώματα. Τον κρατάω τον χρόνο εδώ φυλακισμένο, μην αναλωθεί άσκοπα σε τούτο το βαθύγκριζο τοπίο.
Να σηκωθούμε επιτέλους όρθιοι να περπατήσουμε, αυτό από μόνο του σήμερα, αποτελεί πράξη αντίστασης, μπορεί βέβαια να μην είναι κατά της αρχής, σίγουρα όμως είναι κατά του τέλους μας.

Ε! λοιπόν δεν είναι αλήθεια



Δυστυχώς η καινούργια μου τηλεόραση, τις περισσότερες μέρες μένει κλειστή. Κρίμα, τέτοια ευκρινής εικόνα, τέτοια ζωντανά χρώματα να τα τρώει το σκοτάδι. Χθες την άνοιξα να δω αν λειτουργεί. Χειρότερα απ' ό,τι τ΄ άφησα.
Το παρακάτω έρχεται στην επιφάνεια κάθε φορά που αναγκάζομαι να την κλείσω…
Μπορεί κάποια στιγμή να απαλλαγούμε από τα σκουπίδια, από τα άλλα σκουπίδια όμως πως; Αργυρώνητοι, αλλάζουν αγαπητικούς σαν τις «πουτάνες» και δεν διστάζουν να επιστρέφουν σ’ αυτούς που έχουν ξεφτιλίσει αρκεί η πρόσκληση να έχει το χρώμα του χρήματος.
Έγραφα παλαιότερα , γι’ αυτό το τηλεοπτικό σκουπιδαριό που μας πνίγει, επιχειρώντας να συγκρίνω το πρόβλημα, με το πρόβλημα της διαχείρισης των απορριμμάτων.


«Ο μικρός στρουμπουλός χιτλερούλης, μεγάλωσε, δυνάμωσε, με την δική μας συνδρομή και τώρα απειλεί να μας κατασπαράξει».
Αχόρταγοι, άπληστοι, αδίσταχτοι, μεσάζοντες, σε αλληλοσπαραγμούς, που δανείζονται δύναμη από τους εκάστοτε ισχυρούς πελάτες τους, για να την χρησιμοποιήσουν, εναντίον αυτών που δεν μπορούν ή δεν θέλουν να ικανοποιήσουν τις απαιτήσεις τους.
Το κακό παράγινε και δεν έχει τα χαρακτηριστικά του παρελθόντος. Οι δοσίλογοι κάλυπταν το πρόσωπο τους, όταν παρέδιδαν τους πατριώτες στον εχθρό. Αυτοί καλύπτονται πίσω από παραποιημένους ρόλους και ρουφιανεύουν μαζικά, ακουμπώντας στην εγκυρότητα του μέσου. «Το άκουσα στην τηλεόραση» επικαλούνται οι τηλεθεατές, «άρα είναι αλήθεια». Ε! λοιπόν δεν είναι αλήθεια. Πόσες φορές δηλαδή, πρέπει να δούμε το έργο, για να σχηματίσουμε ένα μέτωπο αντίδρασης απέναντι τους; Η το έχουμε δει τόσες πολλές φορές που πιστέψαμε ότι έτσι πρέπει να είναι;
Τι κάνουμε; Δυστυχώς, τίποτα από ότι συμβαίνει γύρω μας δεν μας εμπνέει την έξαρση κάποιας δράσης. Και εγώ εκεί που χρησιμοποιούσα κοφτές προτάσεις και τελείες, γέμισα μακρινάρια και ερωτηματικά. Ο κόσμος αισθάνεται απογοητευμένος, ταπεινωμένος και εξαπατημένος απ’ όλες τις μεριές. Μια ανυπόφορη ψευδολογία που δεν ξεγελά πια κανένα.
Για άλλη μια φορά θα μαζέψω τα κατεστραμμένα σκηνικά της φαντασίας μου και θα προσαρμόσω το όνειρο επάνω σε κρανίου τόπο.
Έχω ανάγκη να πιαστώ από κάποια φαντασίωση. Δεν μπορώ να παραδεχτώ πως τούτη η φτηνή και ηλίθια πραγματικότητα είναι η τελική μου μοίρα. Δεν μπορεί να εξαντλήθηκαν τα όρια μου, πρέπει πάλι, έστω με κάποιο ψέμα να κινήσω την προσοχή μου, να ερεθιστώ.
Είναι ασφαλέστερες οι ψευδαισθήσεις απ’ αυτήν την πραγματικότητα

Σε κάθε λίμνη, η σελήνη λάμπει, γιατί ζει ψηλά

Είχε γραφτεί για μια μέρα σαν τη σημερινή το παρακάτω , μόνο που σήμερα δεν είχα τη τύχη να βρω, μπροστά μου ένα φίλο.


Είναι κάτι μέρες που στις φυλάει Θεός. Όλα μαζεμένα. Τρέχεις και δεν φτάνεις, απελπίζεσαι και αφού είναι αδύνατο να αντεπεξέλθεις στη υπερφορτωμένη καθημερινότητα, εύχεσαι να γλιτώσεις τα χειρότερα. Πάλι καλά, ούτε έμφραγμα, ούτε εγκεφαλικό.
Μια τέτοια μέρα η σημερινή. Στον απόηχο της, συναντήθηκα στο δρόμο με ένα φίλο μου. «Συγκινήθηκα με το σημερινό σου κείμενο» μου είπε.
«Έτσι σε κάθε λίμνη, ολόκληρη, η σελήνη λάμπει, γιατί ζει ψηλά»
Έτσι ένοιωσα και αλάφρωσα από όλα εκείνα τα άχρηστα βάρη. Ψήλωσα και έλαμψα. Αφού κατάφερα να συγκινήσω ένα άνθρωπο, που από την πρώτη ματιά δεν φαίνεται ευάλωτος. Αφού κατάφερα να ανακαλύψω έναν άνθρωπο και από μια άλλη οπτική γωνία. Αφού έγινα αφορμή εξόδου δυνατών συναισθημάτων, που συνήθως καταχωνιάζουμε για να μην δηλώσουμε αδυναμία, ελάχιστα σκοτίζομαι που δεν κατάφερα να διεκπεραιώσω, όλο εκείνο το χάρτινο βουνό των υποχρεώσεων, που πριν από αυτή τη συνάντηση με είχαν φέρει στα όρια μου.
«Εδώ στου δρόμου τα μισά που έχουμε φτάσει, φίλε, τα πράγματα είναι οριακά. Η ζωή πίσω μας, έχει χαλάσματα. Η ζωή μπροστά μας έχει την ηλικία των παιδιών μας, το θέμα είναι έχει το σχήμα των ονείρων μας; Κλείσαμε πολλές υποθέσεις βιαστικά, βγήκαμε σε άγριες θάλασσες και επιστρέψαμε ζωντανοί, δώσαμε το χρόνο μας αντιπαροχή, για μια ασφαλή αγκαλιά. Πόσο πόνο έχει ακόμα; Δεν ξέρω, αν το ήξερα, θα είχαμε ξοφλήσει και τα πανωτόκια και θα τρέχαμε ξένοιαστοι με τις μηχανές μας, στα τοπία που μας νοιάζονται».
Δύο ώρες πριν, αν οι δρόμο είχαν συνεννοηθεί και οι παράλληλοι, προσποιούνταν ότι τέμνονται, θα είχα ξεφορτωθεί, αυτό το χάρτινο βουνό από τα άχρηστα, γιατί φίλε μου, εκείνη η στιγμή της συγκίνησης είναι τελικά αυτό που μετράει. Τα υπόλοιπα ασκήσεις γυμναστικής.

Να ένα δημιουργικό παιχνίδι

Με αφορμή την σύλληψη μαθητών και το σχηματισμό δικογραφίας εναντίον τους από την αστυνομία, για τις κινητοποιήσεις τους, κατά των ιδιωτικών...