Παρασκευή 16 Απριλίου 2010

Πόλεμο με τους εαυτούς μας

Έχουμε πόλεμο διαμήνυσε ο πρωθυπουργός, εννοώντας με τους κερδοσκόπους που εκμεταλλεύονται τις αδυναμίες μας, εμείς από τη θέση του απλού φαντάρου, του πολίτη, δεν έχουμε θέση σ’ αυτόν τον πόλεμο, είναι πόλεμος «στρατηγών». Υπάρχει όμως ένας άλλος πόλεμος, αυτός με τους εαυτούς μας…
Σε λίγο τα αυτοκίνητα θα ξεπεράσουν τον πραγματικό πληθυσμό αυτής της πόλης, αν προσθέσουμε και τα μηχανάκια, τότε αποτελούμε μια μικρή μειοψηφία. Μια μειοψηφία που αρχίζει πλέον να βρίσκεται αντιμέτωποι με τους όγκους των σκουπιδιών, την ζούγκλα των κλιματιστικών, το χάος του κυκλοφοριακού.
Μέρες πόλεμου. Όχι δεν είμαστε, μοναδικοί και άλλες πόλεις στενάζουν, από την βαρβαρότητα του σύγχρονου πολιτισμού και οι μεγάλες ακόμα περισσότερο.
«Η πόλη έγινε ντροπή μας» φωνάζει μια αγανακτισμένη αθηναία.
«Η κυκλοφορία είναι μαρτυρική, για εποχούμενους και πεζούς. Τα στενά πεζοδρόμια είναι κατειλημμένα και ρημαγμένα. Οι δρόμοι αδιάβατοι. Και στις παρυφές επικρατεί βρωμιά. Είναι ντροπή. Αυτή η ασυδοσία, η βαριά δυσλειτουργία, η τόση νοσηρότητα, είναι ντροπή για όλους. Αυτό το χάλι είναι εικόνα του πολιτισμού μας. Ας απαγορευτεί καθολικά η κυκλοφορία ΙΧ στον ιστορικό δακτύλιο• ας εφαρμοστούν διόδια• ας γενικευτεί η ελεγχόμενη στάθμευση, ας κατάσχονται οι άδειας κυκλοφορίας των παρανομούντων. Ας γίνουν όλα μαζί και ταυτοχρόνως, ας γίνει κάτι άλλο, πιο ριζοσπαστικό. Αλλά ας γίνει κάτι, τώρα, επειγόντως, αμέσως. Γιατί έτσι όπως ζούμε βγάζουμε τα μάτια μας. Γιατί η πόλη είναι αβίωτη, μας βαραίνει, μας λιώνει».

Όχι δεν είναι τόσο προχωρημένη η κατάσταση στην πόλη μας, όμως αν δεν αντιδράσουμε, με κάτι πιο ριζοσπαστικό όπως λέει η αγανακτισμένη κάτοικος της πρωτεύουσας, θα μας εκτοπίσουν οι λαμαρίνες.
Αντικρίζοντας χθες το απόγευμα στο «πεντοφάναρο» και στα γύρω καντούνια τις εκατοντάδες μοτοσικλέτες να μην τις χωράει ο τόπος, φοβήθηκα. Αν συνεχιστεί αυτός ο ρυθμός, που εκτός απροόπτου θα συνεχιστεί, σύντομα, θα βρεθούμε στη θέση της αθηναίας που φωνάζει αγανακτισμένη «η πόλη έγινε ντροπή μας»…

Πέμπτη 15 Απριλίου 2010

Η Δανία ζει από τα σκουπίδια Η Ελλάδα ζει στα σκουπίδια

Δημοσιεύεται σήμερα στο «Βημα», «η Δανία είναι η χώρα που ζει από τα σκουπίδια της», σε αντίθεση βέβαια με τη χώρα μας που ζει μέσα στα σκουπίδια.
Η οικονομική κρίση που τόσος λόγος γίνεται, θα μπορούσε να ξεπεραστεί, αν ήταν μόνο αυτή. Η κρίση είναι κυρίως πολιτισμική. Η Ελλάδα δεν είναι Ευρώπη, ποτέ δεν ήθελε να μοιάσει της Ευρώπης, ποτέ δεν την ακολούθησε. Αυτό δεν ξέρω αν είναι καλό η κακό, για το θέμα όμως που γίνεται λόγος, πριν φτάσουμε σε αδιέξοδα καλό είναι να δούμε, πως μια χώρα το πρόβλημα το μετέτρεψε σε πλεονέκτημα.
Oταν άλλοι θεωρούν τα σκουπίδια βρώμικο πρόβλημα, οι Δανοί τα βλέπουν ως καθαρό και εναλλακτικό καύσιμο, ή ακόμη και ως πηγή παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Η Δανία διαθέτει πλέον δεκάδες μη συμβατικές μονάδες αποτέφρωσης, επεξεργασίας και ανακύκλωσης σκουπιδιών, δηλαδή υπερσύγχρονα εργοστάσια τα οποία μετατρέπουν τα απορρίμματα σε ενέργεια και θέρμανση για τις κοινότητες που τα φιλοξενούν, με τεράστια οφέλη για το περιβάλλον. Η χρήση αυτών των μονάδων έχει μειώσει όχι μόνο τις ενεργειακές δαπάνες και την εξάρτηση της Δανίας από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, αλλά και τη χρήση των χωματερών και των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Στην πραγματικότητα, οι μονάδες αυτές λειτουργούν τόσο καθαρά και χωρίς οσμές που πλέον τα τζάκια και οι ψησταριές των σπιτιών απελευθερώνουν περισσότερες διοξίνες από τους αποτεφρωτήρες των σκουπιδιών.

Αυτή τη στιγμή λειτουργούν 29 εργοστάσια καύσης σκουπιδιών για την παραγωγή ενέργειας, τα οποία εξυπηρετούν 98 δήμους, σε μια χώρα 5,5 εκατομμυρίων κατοίκων. Ήδη κατασκευάζονται άλλα 10. Δεν είναι να απορεί κάποιος που τέτοιες μονάδες λειτουργούν χωρίς αντιδράσεις ακόμη και στο κέντρο της Κοπεγχάγης ή σε πλούσια οικιστικά προάστια, καθώς οι ιθύνοντες των μονάδων φροντίζουν η μεταφορά των σκουπιδιών σε αυτές να γίνεται με άκρα διακριτικότητα και προσοχή. Εδώ μετράει ακόμη και η αισθητική: τα πιο πρόσφατα κατασκευασμένα εργοστάσια ξεγελούν το μάτι, καθώς είναι «ντυμένα» με περίτεχνα «κελύφη» που θυμίζουν... γλυπτά! Το σημαντικότερο όμως είναι ότι αυτές οι μονάδες «νέας γενιάς» διαθέτουν δεκάδες φίλτρα που συλλέγουν ρυπογόνους παράγοντες, από βαριά μέταλλα ως διοξίνες, που μόλις πριν από δέκα χρόνια θα ξέφευγαν στο περιβάλλον, και χρησιμοποιούν ως καύσιμο μόνον οικιακά και βιομηχανικά απορρίμματα που δεν μπορούν να ανακυκλωθούν, μειώνοντας έτσι σημαντικά το ενεργειακό αποτύπωμα της χώρας και προωθώντας την ανακύκλωση. Και επειδή τίποτα δεν πάει χαμένο, στο τέλος της διαδικασίας καύσης, τα οξέα, τα βαριά μέταλλα και ο γύψος πωλούνται στον κατασκευαστικό κλάδο, ενώ οι μικρές ποσότητες τοξικών υλικών υψηλής συγκέντρωσης δημιουργούν μια πάστα η οποία συσκευάζεται με ασφάλεια και αποστέλλεται σε ειδικό μέρος υγειονομικής ταφής τους.


Η Ευρώπη πρωτοστατεί στην κατασκευή και τη λειτουργία τέτοιων πρωτοποριακών μονάδων, καθώς διαθέτει περίπου 400 από αυτές. Οι χώρες που ηγούνται αυτού του τρόπου παραγωγής ενέργειας και ταυτοχρόνως αντιμετώπισης του ζητήματος των απορριμμάτων είναι η Δανία, η Γερμανία και η Ολλανδία. Αντιθέτως, οι Ηνωμένες Πολιτείες των 300 εκατομμυρίων πολιτών διαθέτουν μόνο 87 μονάδες καύσης απορριμμάτων και μάλιστα παλαιάς τεχνολογίας, καθώς παρά τα πολυάριθμα προτερήματά της η μέθοδος αυτή έχει συναντήσει σημαντικές αντιστάσεις στην Αμερική από πανίσχυρα «λόμπι» που εκπροσωπούν συμφέροντα βιομηχανιών παλαιάς τεχνολογίας.

Υπόδειγμα κοινότητας η οποία χρησιμοποιεί ενέργεια και θέρμανση από σκουπίδια είναι το πεντακάθαρο οικιστικό προάστιο Χόρσχολμ, έξω από την Στοκχόλμη. Το τοπικό εργοστάσιο κρύβεται πίσω από έναν καλόγουστο φράχτη, σε απόσταση μόλις 360 μέτρων από τις αυλές των τελευταίων σπιτιών. Εδώ το κόστος για τη θέρμανση κάθε σπιτιού είναι ιδιαιτέρως χαμηλό, καθώς το 80% της θερμότητας και το 20% του ηλεκτρικού ρεύματος παράγονται από την καύση των απορριμμάτων. Μόνο το 4% των σκουπιδιών του Χόρσχολμ καταλήγει σε χωματερές, το 64% ανακυκλώνεται και το 34% καίγεται, αφήνοντας μόνο 1% επικίνδυνα απόβλητα.

Τετάρτη 14 Απριλίου 2010

Αμίλητο νερό

Είναι μέρες τώρα που με έχει κυριεύσει μια ηττοπάθεια. Όχι δεν έχουμε πόλεμο, κατοχή έχουμε. Τη θέση της κυβέρνησης ανέλαβε το διευθυντήριο της Ευρώπης. Την Ελλάδα την κυβερνά ο Μπαρόζο, ο Τρισέ, ο Όλι Ρεν, η Μέρκελ, ο Σαρκοζί, το υπουργικό συμβούλιο λειτουργεί υπό τις εντολές τους. Ακόμα και υπό την τουρκική κατοχή η χώρα δεν ένοιωσε τέτοια ταπείνωση. Τόσο συντονισμένη προπαγάνδα, για να νοιώσουμε ένοχοι και να πληρώνουμε στο διηνεκές, ποτέ δεν είχαμε υποστεί. Αν σε κάτι έφταιξε και φταίει αυτός ο λαός, που υποφέρει χρόνια κάτω από τη σκληρή λιτότητα που του επέβαλαν, είναι η εμμονή του να εμπιστεύεται τα δυο μεγάλα κόμματα που εναλλάσσονται στην εξουσία. Αν πρέπει να νοιώθει τύψεις για την κατάντια της χώρας, είναι ακριβώς γι’ αυτήν του την επιλογή, μια επιλογή που οδήγησε σταδιακά τη χώρα σε κατοχή από ξένα οικονομικά κέντρα.
Δεν θα συνεχίσω άλλο, άλλωστε δεν έχει νόημα, κανένας απ’ αυτούς που έχουν πατήσει με τη βαριές τους μπότες την «ανεξαρτησία μας» και την «ελευθέρια μας», δεν πρόκειται να το ακούσει...
Και επειδή δεν πιστεύω στην άλλη ζωή, αλήθεια μπορεί να μου πει κανείς, πως ακριβώς είναι η πρώτη.
Θα συνεχίσω αμίλητα, με λόγια ξένα που είναι και δικά μου από το «Ιατρείο Ασμάτων», γιατί αυτές οι μέρες που η ηττοπάθεια περισσεύει, χρειάζεται η εσωστρέφεια, κάπου σ’ αυτές τις κρυμμένες γωνιές υπάρχουνε δυνάμεις απαραίτητες

Πάντα υπάρχει μια ιστορία που δεν τη λέμε ποτέ. Σε κανέναν. Στοιχειώνει μέσα μας μέχρι το τέλος που η ψυχή θα πάρει το κέρμα της και θα φύγει γι απέναντι. Οι δικοί μας γονείς -δεν ξέρω για τους σημερινούς- μας λέγανε: μην τα δίνεις όλα, κράτα κάτι για τον εαυτό σου. Αλλά νομίζω δεν εννοούμε το ίδιο πράγμα. Αυτή η αμίλητη ιστορία δεν είναι κατ' ανάγκην κακές πράξεις ή σκέψεις που μας κατοίκησαν. Ίσως να μην είναι καν του κόσμου τούτου απτές αποδείξεις. Είναι σαν παραμύθια ημιτελή που ο καθένας θα βάλει τον επίλογο της αρεσκείας του ή απόηχοι από ζωές προηγούμενων ανθρώπων που αόρατοι περπατάνε δίπλα μας πότε σαν άγγελοι και πότε σαν δαίμονες, μας ξέρουν τους ξέρουμε αλλά κανείς δεν ομολογεί τίποτα. Κάπου εκεί χωράνε και οι έρωτες που κύλησαν σα δίφραγκο στους δημόσιους αγωγούς υδάτων και χάθηκαν στα έγκατα της καρδιάς μας. Εκεί. Στο αμίλητο νερό. Στις αμείλικτες κρυφές μας ιστορίες.

Τρίτη 13 Απριλίου 2010

Έλλειψη ελευθέριας

Πέρυσι είχα κάνει το ευχή, ακόμα τίποτα, « Η Ελλάδα έχει ταλέντο», ας ελπίσουμε τώρα που κρίση γκρεμίζει τον παλιό τον κόσμο , θα γκρεμίσει και την τηλεόραση.
Το θέμα της Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας επανέρχεται κάθε φορά στην επικαιρότητα, όταν συμβαίνουν εκτροπές στα ΜΜΕ, ιδιαίτερα στα ηλεκτρονικά και εσχάτως στο διαδίκτυο....
Ο Ιονέσκο παρατηρεί σε άρθρο του:
«Η αριστερή ή δεξιά "ρινοκερίτις" είναι ο φανερός κίνδυνος, που απειλεί όσα ανθρώπινα όντα δεν έχουν πια καιρό να σκέφτονται, που είναι ανίκανα να ξαναβρούν το νου τους και το πνεύμα τους. Καταδικάζω το φασισμό, τον ολοκληρωτισμό, την ομαδική υστερία και το φανατισμό, που κάθε τόσο κυριεύουν την κοινωνία...κεραυνώνω τις ιδεολογίες που καταντάνε ειδωλολατρίες κι έτσι αποβλακώνουν και τυφλώνουν τους ανθρώπους που παύουν πια να είναι ανθρώπινοι απ’ την στιγμή που τους κυριεύει αυτή η ηλίθια μανία».
Μα αυτή η μανία έχει ένα στοιχείο: Την έλλειψη της ελευθερίας. Όλοι οι προβληματισμοί μας γύρω απ’ αυτό το σοβαρό θέμα εκεί θα καταλήξουν, κινούμαστε σε ένα ανελεύθερο περιβάλλον και δεν εννοώ μόνο το χώρο της δημοσιογραφίας.
ΜΜΕ ελεύθερα σημαίνει και προϋποθέσεις ελευθερίας. Σημαίνει κανόνες Δεοντολογίας, που συμφωνούνται ανάμεσα στους ανθρώπους των Μέσων και στους ανθρώπους Δέκτες…

Θα ήταν υποκριτικό να ψάχνουμε την δεοντολογία μόνο στο χώρο της δημοσιογραφίας, είναι άμεσα συνδεδεμένη και με την εξουσία και με την κοινή γνώμη. Η ποιότητα των Μέσων, εξαρτάται, απ’ αυτήν καθ’ εαυτήν την ποιότητα της ίδιας της κοινωνίας.
Τις παρεκτροπές, τις υποκινεί κυρίως η εξουσία, τα οικονομικά συμφέροντα, και η άκρατη φιλοδοξία. Η δυσφορία της κοινής γνώμης δυστυχώς μετατρέπεται εύκολα σε αδιαφορία, με αποτέλεσμα δια της επανάληψης να παγιώνεται ένα σάπιο καθεστώς, που τείνει να γίνει αποδεκτό.
Εδώ που φτάσαμε δεν περιμένω επί μέρους αλλαγές, οι καλλίτερες μέρες είναι επακόλουθο μιας γενικότερης στροφής της κοινωνίας σε ελεύθερες διαδρομές. Για την ώρα θα υποστούμε, αυτήν την παρεκτροπή της αγοράς – γιατί περί αγοράς πρόκειται - με την ευχή να μην αργήσει να την χτυπήσει η κρίση…

Δευτέρα 12 Απριλίου 2010

«Περιμένοντας του βαρβάρους»

Το παρακάτω γράμμα δημοσιεύτηκε πριν λίγες μέρες στα «ΝΕΑ», από το ημερολόγιο μιας άνεργης, το μοιράζομαι μαζί σας, μαζί με την προφητεία του Καβάφη...
Προχθές πήρα το Μετρό για να πάω σε άλλη συνέντευξη. Δεν ξέρω πια πόσες συνεντεύξεις έχω δώσει. Έχω χάσει τον λογαριασμό. Στην έξοδο του Μετρό κάποιοι νεαροί μοίραζαν δωρεάν εφημερίδες. Δεν πήρα, αλλά πρόσεξα τον Μαρξ στο πρωτοσέλιδο. Καημένε Μαρξ, σκέφτηκα, κάποτε είχες πει: «Οι προλετάριοι δεν έχουν τίποτα να χάσουν παρά μόνο τις αλυσίδες τους». Τώρα έχουν να χάσουν την τηλεόραση plasma, το ψυγείο, το αυτοκίνητο, το αυθαίρετο και τα ριάλιτι σόου.
Δεν θυμώνουν πια με τους καπιταλιστές αλλά με τους μετανάστες. Και όσο πιο πολύ δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν στις πιστωτικές τους κάρτες τόσο πιο πολύ θέλουν να τσακίσουν τους μετανάστες. Η εργατική τάξη είναι κατακερματισμένη, πετσοκομμένη, σχεδόν αόρατη. Και μαζί της και η εργασία. Στην τηλεόραση βλέπεις τραπεζίτες, μάνατζερ, ειδικούς της αγοράς, μιλάνε όλη την ώρα για ομόλογα και subprimes. Μόνο εργάτες που δουλεύουν δεν βλέπεις. Συμβαίνει κάτι παράξενο. Η λέξη «άνεργος» προκαλεί τρόμο, αλλά ταυτόχρονα η εργασία είναι περιφρονημένη, απαξιωμένη. Ξέρω ότι
το Δημόσιο νοσεί αλλά η γελοιοποίηση του δημοσίου υπαλλήλου είναι και αυτό κομμάτι της γελοιοποίησης της εργασίας. Ο ιδανικός εργάτης είναι αυτός που δεν ακούγεται, δεν συζητά με τους συναδέλφους του. Ο ιδανικός εργάτης είναι εκείνος που ζει βουτηγμένος στη μοναξιά του. Κάποτε μιλούσαμε για «ελεύθερο χρόνο». Σήμερα μιλάμε για «κενό χρόνο»: ο χρόνος που μεσολαβεί από την απόλυση μέχρι την εύρεση εργασίας, που κανείς δεν ξέρει πόσο διαρκεί. Εγώ υπάρχω σε αυτόν τον «κενό χρόνο», ανεβαίνω στο ασανσέρ, πάω για συνέντευξη. Αποφασισμένη να μη με ρίξει καμία απόρριψη. Αποφασισμένη να τα καταφέρω...

-Γιατί μέσα στην Σύγκλητο μιά τέτοια απραξία;
Τι κάθοντ' οι Συγκλητικοί και δεν νομοθετούνε;

-Γιατί οι βάρβαροι θα φθάσουν σήμερα.
Τι νόμους πια θα κάμουν οι Συγκλητικοί;
Οι βάρβαροι σαν έλθουν θα νομοθετήσουν.

-Γιατί ο αυτοκράτωρ μας τόσο πρωί σηκώθη,
και κάθεται στης πόλεως την πιο μεγάλη πύλη
στον θρόνο επάνω, επίσημος, φορώντας την κορώνα;

-Γιατί οι βάρβαροι θα φθάσουν σήμερα.
Κι ο αυτοκράτωρ περιμένει να δεχθεί
τον αρχηγό τους. Μάλιστα ετοίμασε
για να τον δώσει μια περγαμηνή. Εκεί
τον έγραψε τίτλους πολλούς κι ονόματα.

-Γιατί οι δυό μας ύπατοι κ' οι πραίτορες εβγήκαν
σήμερα με τες κόκκινες, τες κεντημένες τόγες•
γιατί βραχιόλια φόρεσαν με τόσους αμεθύστους,
και δαχτυλίδια με λαμπρά γυαλιστερά σμαράγδια•
γιατί να πιάσουν σήμερα πολύτιμα μπαστούνια
μ' ασήμια και μαλάματα έκτακτα σκαλισμένα;

Γιατί οι βάρβαροι θα φθάσουν σήμερα•
και τέτοια πράγματα θαμπόνουν τους βαρβάρους.

-Γιατί κ' οι άξιοι ρήτορες δεν έρχονται σαν πάντα
να βγάλουνε τους λόγους τους, να πούνε τα δικά τους;

Γιατί οι βάρβαροι θα φθάσουν σήμερα•
κι αυτοί βαριούντ' ευφράδειες και δημηγορίες.

-Γιατί ν' αρχίσει μονομιάς αυτή η ανησυχία
κ' η σύγχυσις. (Τα πρόσωπα τι σοβαρά που έγιναν).
Γιατί αδειάζουν γρήγορα οι δρόμοι κ' οι πλατέες,
κι όλοι γυρνούν στα σπίτια τους πολύ συλλογισμένοι;

Γιατί ενύχτωσε κ' οι βάρβαροι δεν ήλθαν.
Και μερικοί έφθασαν απ' τα σύνορα,
και είπανε πως βάρβαροι πια δεν υπάρχουν.

Και τώρα τι θα γένουμε χωρίς βαρβάρους.
Οι άνθρωποι αυτοί ήσαν μιά κάποια λύσις.

Να ένα δημιουργικό παιχνίδι

Με αφορμή την σύλληψη μαθητών και το σχηματισμό δικογραφίας εναντίον τους από την αστυνομία, για τις κινητοποιήσεις τους, κατά των ιδιωτικών...