Τελευταία σελίδα αριστερά

Πολλά μαζεμένα αυτές τις τελευταίες νύχτες, με αναμονές και προσμονές, που επιμηκύνουν το διάστημα, σχεδόν το ακινητοποιούν. Δεν περνάει με τίποτα. Είναι και ο καιρός … Και ένα βάρος, σε απροσδιόριστο σημείο, από μια ζωή, που την κυνηγούν οι μήνες. Βγήκα στη ταράτσα του σπιτιού μου, που δεν την στολίζουν πολύχρωμα λαμπιόνια, απέναντι φωτισμένα μικροαστικά μπαλκόνια με χαρούμενη μουσική , απ΄ τα κινέζικα φωτάκια που τραγουδούν χαζά χριστουγεννιάτικους ρυθμούς, μπαλκόνια με καθημερινές ζωές, με παιδικά τσιρίγματα και μουσική, που δεν ξέρω αν κάτω από άλλες συνθήκες θα μου άρεσε. Γελάω με την εικόνα, για να μην αφήσω τη ζήλια να εκδηλώσει καμία αξίωση. «Θέλω να μείνω μόνος», επακόλουθο, μιας αμυντικής λειτουργίας, με τον εγωισμό να θριαμβεύει. Τη μάχη απέναντι σε όλους τους άλλους, που μου φταίνε, πάντα με ένα πικρό παράπονο την κερδίζω. Η όποια φωνή αυτοκριτικής, που επιχειρεί να ψελλίσει κάτι, πνίγεται εν τη γενέσει της. Δεν έχει σημασία πως, δυνατός ή ηττημένος, πικραμένος ή χαρούμενος...

Πλησιάζουν Χριστούγεννα. Οι γιορτές απειλούν τις ευαίσθητες μνήμες και όσους έχουν πρόβλημα με το χρόνο. Με λέξεις θα τον παλέψω. Με τα αισθήματα που μας γεννά μια μνήμη, επικυρωμένη και υπογεγραμμένη για να κάνω ευκολότερο το πέρασμά του. Τα φετινά Χριστούγεννα στον μικρο μας τόπο, εκτός των γενικότερων δυσκολιών έχουν και χρώμα προεκλογικό. Στις πρόωρες αντιπαραθέσεις, ακόμα και το ψήσιμο της γαλοπούλας γίνεται αιτία πολέμου. Για τον Χριστουγεννιάτικο διάκοσμο δεν το συζητώ ... Ο χρόνος “για να αποκτήσει μια υπόσταση” χρειάζεται και τον τόπο και ο τόπος μας έχει να διηγηθεί άπειρες ιστορίες. Το Λαζαρέτο, το Βίδο, τα Κάστρα, η Παλιά Πόλη, το εργοστάσιο Δεσύλλα, οι γειτονιές και τα στενά σοκάκια. Θέλει σεβασμό ο τόπος, γιατί αντιστέκεται στο χρόνο ενώ εμείς; Όπως ορθά επισημαίνει μια οργισμένη φωνή για άλλον τόπο… “Δεν υπήρξαμε παρά ένα δευτερόλεπτο στην αιώνια ακινησία του. Μια ανεπαίσθητη γρατσουνιά στα γόνατα του αέναου χρόνου του. Χιλιάδες πριν από εμάς, εκατομμύρια μετά από εμάς, ...

«Μια φορά γεννιόμαστε, δεν γίνεται να γεννηθούμε δύο κι ούτε θα υπάρξουμε ξανά πια ποτέ, στον αιώνα τον άπαντα. Κι εσύ, χωρίς να' χεις το αύριο στο χέρι σου, αφήνεις τη χαρά για άλλοτε, και στο μεταξύ η ζωή - από αναβολή σε αναβολή - χάνεται κι ο θάνατος βρίσκει τον καθένα μας διαρκώς απασχολημένο» Σοφά λόγια του Επίκουρου τα παραπάνω, μόνο που η απόσταση από την πράξη, φαντάζει αμέτρητη. Χριστούγεννα και δεν χιονίζει. Δεκέμβριος. Η μελαγχολία αναπόφευκτη και το παρελθόν σύμμαχος για αυτές τις ώρες, αυτό έμεινε, κάποιες μυρωδιές και κάποιες μουσικές, να μας θυμίζουν, εποχές ένδοξες. Α... και ο έρωτας, όπως τον αποθεώνει στα “Κέρματα” ο Οδυσσέας Ιωάννου. ... Τώρα κλοτσάω φύλλα. Και σε περιμένω το βράδυ. Θα ξανάρθεις με τη Σμύρνη σου καμένη και θα ξαναπροσφυγέψεις μπροστά από τον καθρέφτη, χτενίζοντας την κάπνα από τα μαλλιά σου. Ξέρεις τι θα 'θελα να σου πω; Πως ό,τι σου αρέσει, ό,τι αγαπάς, θα μπορούσα να είμαι εγώ. Απλά, δεν πρόλαβα να γίνω. Πως όσα σου έχουν πει διάφοροι ότι ...

Κλείνομαι μέσα. Ακόμη κι όταν είμαι έξω. Ακολουθώ με πίστη πλέον, ότι μπορεί να με απομακρύνει, από την κεντρική σκηνή, από τα φώτα, που φωτίζουν ετερόφωτους. Ανασαίνω λίγο πιο εκεί. Για όσους αντλούν δύναμη από το μέλλον...Είμαστε στα τέλη του χρόνου, σε λίγες μέρες θα μπούμε στο 2023. Από μόνος του ο χρόνος είναι ένας κύκλος. Ανοίγει και κλείνει, και σου δίνει την ευκαιρία, να σχεδιάσεις, να ταξιδέψεις και να ονειρευτείς. Είναι μια αφετηρία. Άλλωστε έχουν περάσει και τόσα πολλά χρόνια από την εποχή που γνωρίζαμε, ότι «είμαστε από ύλη που είναι φτιαγμένα τα όνειρα». Η ζωή είναι στο επόμενο βήμα, σου φανερώνεται σε τρεις ζωγραφιές, που σε νανουρίζουν, με αρώματα, σου επαναφέρει στη μνήμη όλα όσο έζησες. Τόσο πολλά, τόσα δυνατά, που τρομάζουνε το χρόνο. Άνοιξα το παράθυρο, για να μ’ ακούσει το μέλλον: Τίναξα από τα μάτια μου τη χρυσόσκονη για να μπορέσω να δω και πίσω απ΄ τη βιτρίνα. Το ραδιόφωνο το βιολί του . Τι θέλεις Κυρία μου τέτοιες ώρες . Μη ξύνεις πληγές: “Αχ μωρέ μ’ αυτά τα πισ...

Δύσκολες μέρες, χωρίς χρονικό ορίζοντα λήξης. Μόνες σταθερές η πρόσθεση και η αφαίρεση. Αφαίρεση ελαφρύνσεων και πρόσθεση βαρών. Εν τέλει μια διαρκής αφαίρεση ζωής. Χριστούγεννα και πάλι. Τελευταίες μέρες και αυτού του χρόνου. Ωραία φεύγουν τα χρόνια και σε απελευθερώνουν από το βάρος τους, για να πάρουμε και την αισιόδοξη άποψη. Οι απολογισμοί είναι το πρόβλημα, γιατί όπως και να το κάνουμε, δεν πρέπει να κάνουμε ταμείο; Οι χρόνοι είναι κάθετες γραμμές που περικλείουν ότι θυμόμαστε και ότι μας αρέσει, ακόμα και αυτά που μας πληγώνουν αλλά που χρειάζεται που και που να μπαίνουν στα έξοδα για να βγαίνει το υπόλοιπο χωρίς χρέη. Στα καθ’ ημάς Τι εμμονή και αυτή των ανθρώπων, στο παρελθόν και στις οικείες καταστάσεις. Το έγραψα στην ανατολή του χρόνου, το επαναφέρω και στη δύση, η διχόνοια καλά κρατεί... Δεν είναι μόνο πολιτικά τα αίτια ή ταξικά, για την έντονη αντιπαράθεση που έχει ξεσπάσει στο νησί μας. Στο έδαφος της πολιτικής διαφωνίας, βλασταίνουν πλέον εσωτερικά πάθη, πείσματα, συναι...