Παρασκευή 21 Δεκεμβρίου 2012

Αυτά σε γενικές γραμμές




Και πέρυσι δεν περίσσευε η διάθεση. Εφέτος χειρότερη. «Είναι ξεχωριστά τα φετινά Χριστούγεννα. Δεν ξέρω αν έρθουν και χειρότερα. Μεσημέρι Παρασκευής, με όλη τη μελαγχολία του απογεύματος της Κυριακής. Αυτό πρώτη φορά συμβαίνει. Συνήθως τις παραμονές χτυπούσε το κουδούνι του διαλείμματος, τα προβλήματα έπαιρναν τον αναγκαίο χρόνο της παράτασης, για μετά τις εορτές». Αυτά έγραφα  πέρυσι, οι απαντήσεις δόθηκαν. «Για πρώτη φορά εφέτος, ( πέρυσι) η Τρόικα σε συνεργασία με όσους μας «κυβερνούν», κατά Παντελή Μπουκάλα «μεταβατικοί» με ορέξεις μονιμοποίησης, «ειδικού σκοπού» με επιθυμία γενίκευσης, επιθετικοί πράσινοι, δήθεν αμυντικοί γαλάζιοι, ημίμαυροι λάτρεις της δασείας, τεχνοκρατικώς άχρωμοι», προετοιμάζουν τα νέα δεσμά, με χρονικό ορίζοντα το 2015».  Αν προσθέσεις και κείνο το κομμάτι της «αριστεράς», που τους δίνει άλλοθι και τους γαλάζιους στη θέση των πρασίνων,  έδεσε το γλυκό.  Αυτά σε γενικές γραμμές, σε ειδικές… Κάποιοι θα το έλεγαν προαίσθημα. Ένα κοκτέιλ φόβου, πόνου, ενοχής και παράπονου, για μήνες τώρα έχει καθίσει στο στομάχι μου. Ενίοτε, για να με ξεγελάσει προφανώς, περνάει στο σώμα, διεκδικώντας το αντίδοτο, που θα το διώξει. Και τότε επανέρχεται στη φυσική του θέση εκεί, που δεν χωράει καμία αμφιβολία γι’ αυτά που το προκάλεσαν. Απλά μαθηματικά. Δυστυχώς για μένα δεν έμαθα να κάνω προϋπολογισμούς, μόνο απολογισμούς. Ποτέ δεν μέτρησα δεν σχεδίασα δεν πρόβλεψα, μόνο εισέπραξα, συνήθως λάθη, που τώρα έχω την ευκαιρία να μετρώ.
Κάθε φορά το ίδιο συμβαίνει και μακάρι να ξανασυμβεί, δεν αλλάζουν οι άνθρωποι, το μόνο που αλλάζει είναι το «δεν το ξανακάνω», που η απειρία υπαγόρευε χρόνια πριν, σήμερα να μην ξαναβγεί από τα χείλη μας.



Στην τελευταία άθροιση λαθών, αυτό το συνειδητοποίησα, έτσι θα πορευτώ με τα μάτια κλειστά, αλλά με κεκτημένο το δικαίωμα στο παραμύθι και στο όνειρο. Πώς να το κάνουμε κάποιοι άνθρωποι αγαπητή μου συμπάσχουσα του ραδιόφωνου, δεν αλλάζουν.
«Μια ζωή παραμύθι κι όνειρο, γαμώ την ωριμότητά που δεν ήρθε ποτέ και άι. σιχτίρ η ενηλικίωση που δεν επιβιβάστηκε ποτέ στο τρένο για τα μέρη μου. Κουράστηκα να μαζεύω από τα χαντάκια τα πτώματα από τις ηλικίες των λαθών μου. Βαρέθηκα η μόνη μου επένδυση να είναι οι άνθρωποι και στους ισολογισμούς να βλέπω μόνο λευκές σελίδες και σκισμένες φωτογραφίες».
Παρόλα αυτά θα το επαναλάβεις.
Κάποιοι θα το έλεγαν προαίσθημα, εμείς ύστερα από τόσες ήττες, μπορεί να μην μάθαμε να τις αποφεύγουμε, ξέρουμε πολύ καλά, ότι γι’ αυτό το αναφαίρετο δικαίωμα στο όνειρο και στο παραμύθι, μπορούμε να τις επαναλάβουμε.

Πέμπτη 20 Δεκεμβρίου 2012

Τίποτα δεν φοβόμαστε όταν το ζούμε







Μην σας ξεγελά το πρώτο πρόσωπο, στους απολογισμούς των ημερών.  Δεν κάνουμε φύλλο και φτερό την προσωπική μας ζωή. Μην σας ανησυχεί ο δραματικός τόνος, η απόδοση των εσωτερικών διεργασιών, δεν αφορά τη στιγμή, περιγράφει τη διάθεση  σε χρόνους παρελθόντος  και μέλλοντος. Ποτέ του παρόντος. Ο Ενεστώς δεν ενδείκνυται για τέτοιες παράτολμες απόπειρες.    Δυστυχώς πρέπει συνεχώς να το υπενθυμίζω. Κείμενα που προέρχονται από δικές μας εμπειρίες, ποτέ δεν λένε όλη την αλήθεια. Όχι από έλλειψη ειλικρίνειας, αλλά επειδή το υπαγορεύουν καθαρά ψυχολογικές και αισθητικές ανάγκες. Το προσωπικό είναι η σπίθα. Αυτό που αποτυπώνεται στο χαρτί, αποκτάει μια αυτόνομη ύπαρξη, μια δική του αλήθεια που κατά κανόνα δεν έχει μεγάλη σχέση με τη δική μου.
Θα ήταν καλύτερα τα πράγματα αν μπορούσαμε να ζήσουμε τα καλά και τα κακά χωρίς να τα περιμένουμε. Τελικά οι ώρες της αναμονής, είναι αυτές που κλέβουν το πραγματικό χρόνο από την ζωή μας. Τα πράγματα όταν έρθει η ώρα τους, σχεδόν ποτέ, δεν είναι ούτε όσο καλά τα ονειρευόμαστε, ούτε όσο κακά τα φοβόμαστε. Δεν έχουμε λόγους να τρωγόμαστε γεμίζοντας το κεφάλι μας με χίλιες δυο στέψεις, στην προσπάθεια μας να προβλέψουμε. Μην φθείρεστε με συνεχή προγνωστικά, το μέλλον δεν προβλέπεται και ας διαφωνούν οι αστρολόγοι.
                                                                          
Πάει καιρός, που η ανασφάλεια, το σκοτάδι το αβέβαιο μέλλον, οι χειρότερες μέρες που περιμένουμε και δεν γνωρίζουμε, μας έχουν επιβαρύνει την πραγματικότητα και μας στερούν κάθε διάθεση για παραπέρα. Ναι είναι κακές οι μέρες που περνάμε, γιατί όμως να τις κάνουμε χειρότερες προσθέτοντας, τους φόβους μας γι’ αυτά που περιμένουμε και δεν ξέρουμε;
Να ζήσουμε τις στιγμές. Να ζήσουμε το σήμερα, αύριο κανείς δεν ξέρει. Όχι για τα χρόνια που έρχονται ούτε για την επομένη στιγμή δεν αξίζει να σπαταλάμε το χρόνο.
Ότι δύσκολο περίμενα με κάποιο μαγικό τρόπο, το ξεπερνούσα, ποτέ δεν ήταν τόσο δύσκολο όσο φοβούμουνα και ας μου είχε κλέψει νύχτες ύπνου και ηρεμίας, ακόμα και αν οι φόβοι μου είχαν επαληθευτεί το κακό ήταν λιγότερο κακό από το βάσανο του μυαλού μου.
Δεν γράφω κάτι καινούργιο, όμως ασκούμε σε μια προσπάθεια να μετριάσω τους φόβου μου. Να κερδίσω το χρόνο της αναμονής, αυτό το χρόνο που είναι εκτός γεγονότων, πέρα από την πραγματικότητα. Αυτόν τον πολύτιμο χρόνο που σπαταλάμε και αν τον μετρήσουμε, είναι τα περισσότερα χρόνια μιας ζωής.
Τίποτα δεν φοβόμαστε όταν το ζούμε. Τίποτα δεν πρέπει να φοβόμαστε πριν το ζήσουμε.

Τετάρτη 19 Δεκεμβρίου 2012

Το ψεύδος που μας περισσεύει




Τι δεν άλλαξε η κρίση; Το ψεύδος που περίσσεψε  στην πολιτική σκηνή, συνεπικουρούμενο  από το κατ’ εξοχή εργαλείο προβολής και χειραγώγησης της κοινής γνώμης, που είναι η τηλεόραση.  Ένα παλαιότερο κείμενο, που δείχνει ότι και στον φετινό  απολογισμό  τον πρόσημο στην αλήθεια είναι και πάλι αρνητικό.    Δεν χρειάζονται ιδιαίτερες γνώσεις για να αντιληφτεί κανείς το μέγεθος του ψεύδους. Ακούς τη λέξη συνεργασία για το καλό του τόπου, για το καλό της «Κέρκυρας μας»    και αυτόματα τους βλέπεις στον ταμείο για να εισπράξουν τα οφέλη από την πρωτοβουλία τους. Δεν το πιστεύουν δεν το αισθάνονται και μας αναγκάζουν κάθε βράδυ, που παρελαύνουν από τους τηλεοπτικούς δέκτες, να κάνουμε αυτόματη μετάφραση περί του αντιθέτου.
Ίσως θα πρέπει να μας βομβαρδίσουν για άλλη μια φορά οι γερμανοί για να βρουν οι λέξεις το νόημα τους.
Ας υποθέσουμε ότι τα τηλεοπτικά κανάλια «κάνουν τη δουλειά τους», που δεν είναι αυτή η δουλεία τους. Αυτοί οι άνθρωποι της πολιτικής γιατί κάνουν τόσο κακή χρήση. Γιατί είναι κακή χρήση, χθες να σε κτυπούν αμείλικτα και σήμερα να σε υμνούν. Οι τηλεθεατές ψάχνουν να βρουν πιο κοσμοϊστορικό γεγονός συνέβη που άλλαξε το τοπίο των θέσεων και των συναισθημάτων. Και τίποτα δεν συνέβη. Τίποτα φανερό…

Εκείνο που είναι άξιο προσοχής σε αυτές τις απότομες μετατοπίσεις, είναι η έλλειψη συγνώμης και από τα δυο μέρη. Τα τηλεοπτικά κανάλια από τους τηλεθεατές πρωτίστως, αλλά και από τους πολιτικούς που αδίκησαν το προηγούμενο διάστημα. Και οι πολιτικοί από τους πολίτες που χθες έλεγαν ότι «τα τηλεοπτικά κανάλια εξυπηρετούν συμφέροντα» ενώ σήμερα λένε την αλήθεια…
Αν είχε κάποιος την υπομονή να συμπυκνώσει σε μια ταινία μεγάλου  μήκους, αυτά που έλεγαν τα τελευταία δέκα  χρόνια, θα διαπιστώσει τις πολλαπλές μεταλλάξεις μέχρι σήμερα, που επιβεβαιώνουν το απόλυτο ψεύδος.
Το χειρότερο; Το παιχνίδι το γνωρίζουν όλοι, ακόμα και οι μέσοι τηλεθεατές που προσπαθούν να ερμηνεύσουν την αλήθεια, ο καθένας με την δική του λογική. «Τα κανάλια πρέπει να ζήσουν», «οι πολιτικοί να επιβιώσουν», όσο για την αλήθεια…

Τρίτη 18 Δεκεμβρίου 2012

Το χρόνο το μετράμε με απουσίες




Για χρονογράφημα ξεκίνησα, πολύ γρήγορα όμως τα παράτησα. Το απελευθέρωσα από τη φόρμα, του έλυσα τα δεσμά από τα στενά όρια του νησιού. Το απέτρεψα από κακές παρέες με τους πρωταγωνιστές της τοπικής πραγματικότητας, που ειλικρινά καθόλου δεν εμπνέουν. «Ένα ελεύθερο θέμα για σήμερα», όπως μας έλεγαν στο σχολείο, ανάλογα τη διάθεση και τα ερεθίσματα από το παγκόσμιο χωριό και πάνω απ’ αυτό. Αυτό προσπαθώ κάθε μέρα, ικανοποιώντας πρωτίστως το δικό μου «θέλω να τα πω» με την ελπίδα πάντα, πως ίσως κάπου συναντήσω κάποιους της παρέας. Γιατί, στην πραγματικότητα, το χρονογράφημα είναι η γέφυρα που περνά πάνω από την ξεραΐλα της βιασύνης, της προχειρότητας, της αδιαφορίας και ελαφρότητας που συχνά χαρακτηρίζει την είδηση, το καθημερινό ρεπορτάζ, το πολιτικό άρθρο και καταλήγει στο πιο πλούσιο πνευματικό έδαφος της ευρηματικότητας, της ενδελέχειας, της βραδύτητας, της φαντασίας - σε ό,τι δηλαδή αγγίζει τη λογοτεχνία.
«Όμως το χρονογράφημα», όπως λέει ένας βραβευμένος χρονογράφος «αντίθετα από τη συμβατική, την «πραγματική» λογοτεχνία, είναι μια λογοτεχνία που δεν έχει την πολυτέλεια του χρόνου, είναι η λογοτεχνία που γράφεται κυριολεκτικά στο πόδι, είναι η λογοτεχνία των γεγονότων που συμβαίνουν και όχι των γεγονότων που συνέβησαν, είναι η λογοτεχνία κάποιου βάθους, πάνω στην επιφάνεια. Το χρονογράφημα σε μιαν εφημερίδα επιβραδύνει το βιαστικό, ξεκαθαρίζει το νεφελώδες, επιμηκύνει τη ζωή του θνησιγενούς. Είναι το μαύρο πρόβατο της εφημερίδας, που δεν ταιριάζει στο εφήμερο πνεύμα της. Ενώ όλα τα άλλα κομμάτια της αποδέχονται τη θνητότητά τους και πεθαίνουν με ευχαρίστηση την επομένη, το χρονογράφημα θέλει να ζήσει μια μέρα, ένα μήνα, ένα χρόνο πιο πολύ».
Πως όμως να γράψει κανείς χρονογράφημα, όταν οι ήρωες της τοπικής επικαιρότητας, δεν βγάζουν ούτε γέλιο ούτε δάκρυ; Άχρωμοι και άοσμοι ζώντες οργανισμοί, που δεν δίνουν καμία ευκαιρία στον γράφοντα να ασχοληθεί μαζί τους.
Δεν υπάρχει η πρώτη ύλη σε αυτόν εδώ το τόπο, τα γεγονότα είναι μια συνεχής επανάληψη και οι πρωταγωνιστές προϊόντα μιας χρήσεως, παρά ταύτα ξαναχρησιμοποιούνται.

Πώς να γράψω χρονογράφημα μέσα στην απραξία στο στείρο πολιτικό λόγο, σε ένα περιβάλλον απλής διαχείρισης και μάλιστα κακοδιαχείρισης των πραγμάτων;
Γι’ αυτό ένα ελεύθερο θέμα κάθε μέρα, που δεν χωράει σε καλούπια, που ταξιδεύει επί τόπου για να μπορεί να αναπνέει, που σκάβει με τα νύχια για να περάσει λίγα εκατοστά την επιφάνεια, για να μπορεί να ζήσει.
Για τον χρόνο και σήμερα. Για το χρόνο που το μετράμε ανάλογα με την μνήμη, για το χρόνο που αν δεν πάμε με το ρολόι, μπορεί και να μην είναι αδυσώπητος. «Το χρόνο δεν τον μετράμε πλέον με κεριά γενεθλίων. Το χρόνο τώρα τον μετράμε με απουσίες».
Μεγαλώνουμε περιστρεφόμενοι γύρω από τον ίδιο άξονα. Δεν αλλάζουμε, ο εαυτός μας ξανά. Σε μια ισορροπία εύθραυστη και προσποιούμενη και με τη θεωρία πάντοτε στο τσεπάκι, να ντύνει την πράξη, να μας δικαιολογεί τα βήματα. Που δεν μετρήσαμε και τα κάναμε. Που όλα τα λογαριάσαμε, φοβηθήκαμε τελικά και δεν τα κάναμε, μία η άλλη!
«Με απουσίες μετράμε τον χρόνο. Με ονόματα που σβήνουμε. Με φίλους που χάθηκαν, που έγιναν ξένοι, που έφυγαν απ’ τη ζωή τη δική τους και τη δική μας. Με έρωτες που μαράθηκαν, με έρωτες που τελείωσαν άδοξα, με γεγονότα που ξεθώριασαν από το χρόνο».
Θυμάστε ένα κείμενο που έγραψα παλιότερα για τις ευεργετικές επιπτώσεις της πρεσβυωπίας; Ε! λοιπόν αυτή η καλπάζουσα πρεσβυωπία, που λειτουργεί σε αντιστάθμισμα του χρόνου του αδυσώπητου, σβήνει πολλά από τα μελαγχολικά σημάδια του. Αφαιρεί στα δικά μας, στραβά μάτια πολλά χρόνια που μας επιβαρύνουν. Στον καθρέπτη συνεχίζουμε να βλέπουμε, αφού δεν βλέπουμε, καστανά τα γκρίζα μας μαλλιά και χωρίς ίχνος ρυτίδας το αυλακωμένο μας  πρόσωπο. Μας ενεργοποιεί τη μνήμη και αυτό είναι, μεγάλο πλεονέκτημα στην ανηφόρα της ζωής.
"Για το χρόνο και σήμερα που κάποιοι λένε ότι τρέχει, εμείς όμως εκεί, στάσιμοι, καρφωμένοι στο σημείο που το μυαλό άφησε να το παρασύρουν όλοι οι δυνατοί άνεμοι για να έχει να λέει για τα ταξίδια. Ακίνητοι και φευγάτοι. Σιγά τι είναι τα χρόνια. Αποσυμπιεσμένες στιγμές κατά μια έννοια. Αφού πρέπει να μεγαλώσουμε, ας το κάνουμε με λίγη αξιοπρέπεια".




Δευτέρα 17 Δεκεμβρίου 2012

Τίποτα δεν είναι όπως πρώτα …ούτε η γεύση του καφέ




Παλαιότερα δεν έγραφα θυμωμένος. Αυτό το διάστημα αν δεν είχα αναθεωρήσει, θα  είχα σταματήσει. Θυμωμένος  και σήμερα, όπως και κάθε μέρα και ας το μετανιώσω.  «Αυτές τις μέρες μαλώνουν οι λέξεις, κοντά σε κάθε τελεία μόνο ηρεμούν. Γι΄ αυτό και συνεχόμενες είναι. Οι τελείες. Όχι οι λέξεις».   
Στο «Γιατί;» που εμφανίζεται απρόσκλητο στο φινάλε, για να με προβληματίσει, το έχω καταργήσει το ερωτηματικό.  Δεν σας κρύβω ότι  αυτή η καθημερινή μάχη που δίνω,  προσπαθώντας να νικήσω τον εγωισμό μου,  λειτουργεί λυτρωτικά  απέναντι  στο ζοφερό περιβάλλον των ημερών που διανύουμε. Στον κόσμο των βαριών συναισθημάτων, τα γεγονότα αποκτούν βαρύνουσα σημασία, βάζοντας χωρίς δεύτερη σκέψη στο περιθώριο, τη μίζερη πραγματικότητα.  Απολογισμός και φέτος. Όπως και πέρσι. Όπως και κάθε χρονιά, χρόνια τώρα.
Κάποτε όλα αλλάζουν. Όχι γιατί το θέλεις. Όχι γιατί το μπορείς. Γιατί η ζωή είναι εκεί, πιο μπροστά από σένα. Πάντα ένα βήμα μπροστά. Σε τραβάει.  Έτσι τώρα τίποτα δεν είναι όπως πρώτα… ούτε η γεύση του καφέ. Τώρα ο χρόνος  ξεκινά από μια συνάντηση, που είχε την δύναμη να μας μεταβάλει. «Απούσα η μορφή σου διαστέλλεται τόσο που γεμίζει το σύμπαν, περνάς στη ρευστή κατάσταση των φαντασμάτων. Παρούσα, συμπυκνώνεται και αποκτάς το ειδικό βάρος  των βαρύτερων μετάλλων, του ιριδίου και του υδραργύρου. Αυτό το βάρος με πεθαίνει καθώς πέφτει  στην καρδιά μου». Γράφει η Μαργκερίτ Γιουρσενάρ. Κι όσο για κείνον που ποθεί, όπως παρατηρεί ο Μπαρτ, «το αντικείμενο της αγάπης είναι πάντοτε απόν και από την ταραχή που φέρνει η απουσία, γεννιέται ο στεναγμός» 

Γιατί είναι ο έρωτας αρπακτικό και δεν κατανοεί, και δεν οικτίρει. Γιατί είναι ο έρωτας απόλυτος  και δεν αρκείται, δεν βολεύεται, δεν παζαρεύει. Γιατί είναι ο έρωτας ασαφής, δεν εξηγεί, δεν καταλαβαίνει. Γιατί είναι ο έρωτας πόλεμος,   με την απούσα μορφή που διαστέλλεται και γεμίζει το σύμπαν. Που εξαφανίζει και αλλοιώνει την γεύση των πραγμάτων.
Έτσι τώρα τίποτα δεν είναι όπως πρώτα… ούτε η γεύση του καφέ. Έφυγες χωρίς να το καταγράψω.. Η λαχτάρα έμεινε όμως εκεί, που κάποτε θέλησε.  Και όταν οι απολογισμοί δεν στηρίζονται στη βεβαιότητα των αριθμών, αναπόφευκτη η αμφισβήτηση  «Χάθηκε ό,τι υπήρξε. Αναρωτιέμαι ώρες ώρες αν υπήρξαμε και μείς. Παίρνω να σβήσω και δεν σβήνει τίποτα. Μην με ρωτήσεις γιατί. Ίσως να μην υπάρχει τίποτα πια για να σβηστεί. Ή το χειρότερο να μην υπήρχε τίποτα που να είχε γραφτεί…»
Είχαμε μείνει θεατές να κοιτάζουμε τη βαριά κόκκινη της φωτιάς, αυλαία να πέφτει και να  μας κλείνει τα μάτια.  Τώρα ένα παράθυρο ανοιχτό να κοιτάει στο πουθενά.  «Ένα τηλέφωνο που πνίγεται από τους σιωπηλούς του ήχους.. Η αυλαία έπεσε τα φώτα έσβησαν. Όταν θα ανάψουνε  όλα θα είναι το ίδιο διαφορετικά. Θα έχουν κλείσει όμως πίσω τους μια ζωή…» Τίποτα δεν είναι όπως πρώτα …ούτε η γεύση του καφέ…






Να ένα δημιουργικό παιχνίδι

Με αφορμή την σύλληψη μαθητών και το σχηματισμό δικογραφίας εναντίον τους από την αστυνομία, για τις κινητοποιήσεις τους, κατά των ιδιωτικών...