Τελευταία σελίδα αριστερά

Μεγαλώνοντας ξεχνάμε τα λάθη μας, ξεχνάμε ακόμα και τη δικαίωση των γονιών μας. Σήμερα, στη θέση τους πια, επιδιώκουμε να κάνουμε πράγματα που ξέρουμε ότι δεν πρόκειται να γίνουν. Τώρα που το σκέφτομαι, θα ήταν ολέθριο να προλαβαίναμε τα λάθη. Μόνο αν γυρίζαμε πίσω, όλα όσα αυτά τα χρόνια έχουμε μάθει, θα ήταν χρήσιμα. Αν μπορούσες να ακούσεις αυτά που έμαθες μέσα στο χρόνο, είμαι βέβαιος πως, στη συνέχεια οι συγνώμες σου θα λιγόστευαν. Λιγότερα λάθη, για τα οποία θα κληθείς να μετανιώσεις. Τι το θέλεις, αυτό δεν πρόκειται να συμβεί ποτέ, μόνο για τον εαυτό μου μπορώ να χρησιμοποιήσω αυτά που ξέρω και επειδή δυστυχώς δεν γυρίζουμε πίσω και για μένα άχρηστα είναι. «Έρχονται νέοι ιχνηλάτες και πυροτεχνουργοί να δοξάσουν τις ήττες μας και να προβάρουν τις δικές τους». Θα πορευτούμε λοιπόν σε μια αέναη πορεία, εμείς με την προσδοκία να μας ακούσουν τα παιδιά μας, και ας μην ακούσαμε εμείς τους γονείς μας. Τα παιδιά με την αυτοπεποίθηση της ηλικίας, που τους δίνει φτερά στα πόδια και αέρα σ...

Ξημερώνει Δευτέρα. Μια Δευτέρα, που εκείνο το «Αύριο ξημερώνει μια καινούργια μέρα», φυσικά και δεν εννοούσε τη Δευτέρα. Οι καιρικές συνθήκες; Οι χειρότερες . Νοιώθω μια καθολική ψύξη να με διαπερνά, στην κυριολεξία και στη μεταφορά. Αόριστες ενοχές, χορεύουν ανεξέλεγκτα μέσα μου, με τον καλύτερο εαυτό μου εξαφανισμένο. Καλά καλά δεν θυμάμαι αν διαθέτω ένα καλό εαυτό, πράο και γενναιόδωρο, σίγουρο και αταλάντευτο, δυνατό και αστείρευτο, φωτεινό και ταπεινό. Τον ψάχνω, αλλά στη θέση του συναντάω ένα απύθμενο κενό, ένα τρομακτικό κενό με όλους τους πανικούς της γης. Με τους θυμούς και τους φόβους, με τις αμφιβολίες και όλες τις ανασφάλειες του κόσμου τούτου. Τα γεγονότα από μόνα τους, μου αφαιρούν κάθε διάθεση για απονομή δικαιοσύνης. Σχεδόν πάντα είμαι διαθέσιμος να επωμισθώ το βάρος και χωρίς να έχω καταλήξει στον ένοχο, αλυσοδένομαι εκ των προτέρων. Σ’αυτές τις χρονικές στιγμές «Πάντοτε με βάραινε μια αόριστη ενοχή, σαν να ‘χα κλείσει την πόρτα μου σ΄ έναν άγγελο» Ευτυχώς που ο θυμός ...

Μεγαλώσαμε. Δεν μπαίνει θέμα. Το μυαλό είναι το πρόβλημα. Ζηλεύει. Όχι στιγμές περασμένες. Στιγμές καινούργιες που σβήνουν ό,τι πέρασε, που προχωρούν ένα βήμα παραπέρα. Είναι στιγμές που νοιώθω την ανάγκη να ακινητοποιήσω το χρόνο, όχι για να ζήσω την ευτυχία της στιγμής, αλλά γιατί καμιά ευχή δεν έχει θέση. Ούτε ένα λεπτό πίσω, ούτε είκοσι χρόνια. Ούτε ένα λεπτό μπροστά. Λες και τούτο τελικά είναι το σημείο μηδέν. Κάπου εκεί στη μέση, ή για να είμαι απόλυτος, ακριβώς στη μέση. Πόσο πια το μυαλό να ωριμάσει, δεν θα τρώγεται. Αλλά και το πίσω έχει αναθεωρηθεί. Στερημένο από τις μετέπειτα εμπειρίες τι άξια μπορεί να έχει; Η γνώση τελικά επιβάλει την ανάγκη, να μείνουμε εδώ στου δρόμου τα μισά, εδώ που ξέρουμε πια ότι δεν ξέραμε, αλλά και έχουμε την δυνατότητα για ασφαλείς προβλέψεις. Θα έχετε καταλάβει, ότι δεν ασπάζομαι «Το όσο ζεις μαθαίνεις». Τι να μάθουμε πια; Μπορεί η ανηφόρα να μας κούρασε, αλλά μας έδωσε την δυνατότητα να βλέπουμε από εδώ ψηλά και τις δυο κατηφόρες και αυτήν που μ...

Δεν θέλω να γυρίσω πίσω, μόνο εκείνη η παιδική χαρά, η απέραντη ευχαρίστηση, για τα πιο απλά, για τα ελάχιστα, για το τίποτα, πως να το κάνουμε μου λείπει. Χθες κοίταζα τον ουρανό και ταξίδεψα 50 χρόνια πίσω για να εισπράξω εκείνο το συναίσθημα της ηλικίας της μονοψήφιας. Δρόσισε, γιατί τελικά όλα στο μυαλό μας είναι, αν θέλουμε να ζήσουμε στη ζέστη και στην υγρασία, θα το κατορθώσουμε και ας φυσάει έξω ο βοριάς… Τι πάει να πει παράπονο, μόνο με τον εαυτό μας κολλάει αυτή η λέξη, παράπονο που δεν αφήσαμε την αύρα να μας διαπεράσει και έμεινε η υγρασία να μας οδηγήσει στη μιζέρια. Παράπονο που δεν τινάξαμε με δύναμη το κεφάλι μας και αφήσαμε όλα αυτά τα ενοχλητικά έπεα πτερόεντα να μας ζαλίσουν τον έρωτα. Ετοίμασα το σπίτι κατάλληλα για να με δεχτεί μόνον. Το φώτισα με κάθε είδους πολύχρωμα κεριά. Ένα στρογγυλό ασημί κομμάτι φωτός, από τις τελευταίες αχτίδες του ήλιου, ξεχώριζε στο κέντρο της θάλασσας απέναντι, κάποιοι θα μπορούσαν να το εκλάβουν σαν σημάδι και να έδιναν τη δική τους με...

Απίστευτο χάσιμο χρόνου να μισείς και να ζηλεύεις. Συναισθήματα προς αποφυγήν. Άχρηστα. Όσο και αν προσπάθησα, δεν μπόρεσα να αντικαταστήσω τις λέξεις, ούτε και τη διάθεση. Πολλά μαζεμένα αυτές τις τελευταίες μέρες , με αναμονές και προσμονές, που επιμηκύνουν το διάστημα, σχεδόν το ακινητοποιούν. Δεν περνάει με τίποτα. Είναι και η ζέστη … και ένα βάρος, σε απροσδιόριστο σημείο, από πολλά μαζεμένα μιας ζωής, που την κυνηγούν οι μήνες. Μια στιγμή αρκεί για να αλλάζει η ορμή, να καεί με το οξυγόνο μιας αλήθειας, που προηγήθηκε. Άναψα και κάηκα. Μια πραγματικότητα μας σφίγγει καθημερινά όλο και περισσότερο και το χειρότερο την έχουμε αποδεχθεί. «Ο ήχος του όπλου, του αυτόχειρα Καρυωτάκη, θα ηχεί πάντα στ' αυτιά των λεπταίσθητων ανθρώπων που έχουν το καταραμένο χάρισμα να μπαινοβγαίνουν στις ζωές των άλλων νοιώθοντας τους», σχολίαζε παλαιοτέρα η αγαπημένη φωνή του ραδιοφώνου. Αυτό που απλά λέμε, «έλα στη θέση μου», και που ελάχιστοι μπορούν να το καταφέρουν ουσιαστικά. Να δουν το έγκαυμ...

Σε μια μετακόμιση το θυμήθηκα. Πολλές μετακομίσεις σ’ αυτή τη ζωή. Πολλές απώλειες κάθε φορά, αλλά και πολλές ελπίδες. Την ίδια στιγμή που συσκευάζεις το παρελθόν σου, την ίδια στιγμή, ανοίγεις δρόμους για το μέλλον. Σήμερα μια μαυρίλα απλώνεται στη χώρα, οι ψυχές πλακώνονται από απαισιοδοξία, από την ταγκή γεύση της ήττας. Αυτές τις μέρες χωρίς, κάποια επιχειρήματα που να δικαιολογούν την αισιοδοξία, από αίσθημα αυτοσυντήρησης περισσότερο, επαναλαμβάνω: «Η Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει, δεν τη σκιάζει φοβέρα καμιά. Μόνο λίγο καιρό ξαποσταίνει και ξανά προς τη δόξα τραβά» και να σκεφτεί κανείς ότι στο στρατό κινδύνευσα με φυλάκιση, γιατί αρνήθηκα να το τραγουδήσω. Η αλήθεια είναι ότι η Ελλάδα, εκτός φοβερού σεισμού, που θα την σκεπάσει η θάλασσα, δεν πεθαίνει, οι άνθρωποι όμως; “Αν ζούσε σήμερα ο Νικόλαος Μάντζαρος” , μας λέει πριν ξεκινήσει να παίζει το τραγούδι η Κυρία του ραδιοφώνου, θα ενέκρινε απολύτως τον ύμνο του νεοέλληνα που συνέγραψε προ δεκαετιών ο Βασίλειος Τσιτσάνης εκ Τρικάλων...

Όσο μικραίνει η ημέρα, όσο προχωράει το φθινόπωρο, όσο δεν υπάρχουν διλήμματα για τον ερχομό του χειμώνα, τα υπαρξιακά προβλήματα, αναδύονται με περισσότερη ένταση . Είναι τα μείον των απολογισμών, η αδυναμία των προϋπολογισμών, τα χρόνια που βαραίνουν και δεν αφήνουν περιθώρια για επενδύσεις. Το «ότι φάμε και ότι πιούμε», δεν μπορούμε δυστυχώς να το πούμε όλοι, οπότε, θα το ρίξουμε στα παραμύθια, αυτά που μας μεγάλωσαν όπως τα μάθαμε, και αυτά που μας κρατάνε ζωντανούς όπως θέλουμε πλέον εμείς να τα λέμε. Άλλωστε εκείνο το παράπονο, τα παιδιά και τους μεγάλους επισκέπτεται. Το στάδιο των πολλών απαιτήσεων, το έχουμε περάσει προ πολλού. Ούτε δόξα ούτε χρήμα. Πολύ λίγα είναι αυτά που ζητάμε σήμερα, γι' αυτό και το παράπονο. Έτσι είναι κυρία μου, στα παραμύθια όταν το παράπονο μας πνίγει, γινόμαστε και θύτες… «Κάποιος να μας περιμένει. Κάποιος να μας θυμάται. Κάποιος να μας πονάει. Τα κόκκινα σκουφάκια έχουν πάψει να είναι στη μόδα κάτι δεκαετίες τώρα, αλλά η αποπλάνηση συνεχίζει να ...

Σήμερα ανοίγουν τα σχολεία  . Η κοινωνία δεν θα ήταν οι άλλοι. Η κοινωνία θα είμαστε εμείς, αν υπήρχε παιδεία. Η παιδεία είναι το μεγάλο πρόβλημα. Άλλη θα ήταν η θέση μας μέσα στην κοινωνία, άλλη θα ήταν η στάση μας. Αλλιώς θα είχαν εξελιχτεί τα πράγματα αυτή τη μακρά ειρηνική περίοδο της μεταπολίτευσης. Δεν φτάνει μόνο η ανάγκη για να γεννηθούν πρωτοπορίες, χρειάζεται και γνώση. Η αλήθεια είναι, ότι με τέτοια παιδεία, δεν θα μπορούσαμε να έχουμε τίποτα καλύτερο. Ούτε πολιτισμό, ούτε υγεία, ούτε οικονομία, ούτε δημόσιο τομέα, ούτε τηλεόραση. Το 1915 ο Δ. Γληνός γράφει: «όλοι το εγνωρίσαμε το σχολείον φυλακήν και το σχολείο υπνωτήριο, το σχολείον των λόγων, των γραμματικών τύπων και των κενών φράσεων, το σχολείον του ευρώτος και του ψυχικού αποπνιγμού, το σχολείον οδοστρωτήρα και Προκρούστην των ψυχών, το σχολείον το αφρονημάτιστο, το σχολείο που δίδει χαρτιά και τίποτα άλλο, το σχολείον το περιφρονημένο από μαθητάς, από γονείς, από κοινωνία και πολιτεία. Όλοι εγνωρίσαμε το περιφρον...

Τα άσχημα και τα όμορφα γεμίζουν τις λευκές κόλλες της ζωής μας, τα ουδέτερα τις αφήνουν κενές και πολλαπλασιάζουν τις ώρες της προσμονής. Το χειρότερο... η υπομονή μου έχει εξαντληθεί. Από τέτοιες μοναξιές τελικά φτιάχνουμε Θεούς και έρωτες, μόνο που κάποια στιγμή μας ξεφεύγουν από τα χέρια, ελευθερώνονται μας επιβάλλονται και μας δυναστεύουν. Ύστερα έρχεται το μίσος. Τίποτα δεν είναι αγριότερο από μια τέτοια κατάσταση. Αιχμάλωτοι στην ανάγκη σερνόμαστε σαν καταραμένοι. Η ανάγκη μας αιχμαλωτίζει, μα κανείς δεν αγαπά την αιχμαλωσία, ούτε και οι αφέντες αγαπούν τους σκλάβους. Κυριακή και Σεπτέμβρης τι περιμένετε; «Ο ήχος του όπλου, του αυτόχειρα Καρυωτάκη, θα ηχεί πάντα στ' αυτιά των λεπταίσθητων ανθρώπων, που έχουν το καταραμένο χάρισμα να μπαινοβγαίνουν στις ζωές των άλλων,νιώθοντας τους», Συμφωνώ κυρία μου. Αυτό που απλά λέμε, «έλα στη θέση μου», και που ελάχιστοι μπορούν να το καταφέρουν ουσιαστικά. Να δουν το έγκαυμα και να νιώσουν τον τρόμο της φωτιάς, να ακούσουν το ουρλιαχτό...

Το ημερολόγιο έδειχνε 12 Σεπτεμβρίου του 2012. Είναι πολλά εκείνα που δεν χωράνε στα σχήματά μου έγραφα. Ένα βαθύ σκοτωμένο κόκκινο κυριαρχούσε στον ορίζοντα το βράδυ. Τα σταθερά της πίστης μου, είχαν εξανεμισθεί. Τα δόγματα, που διευκόλυναν τη ζωή μου, διάτρητα πλέον από τις σφαίρες των αμφιβολιών. Νοιώθω να γρονθοκοπούμαι από πλήθος μπερδεμένων συναισθημάτων. Οι αδιάβλητες μαρξιστικές μου ιδέες, με καθήλωναν σε μια πιστή ζωή, με νανούριζαν εν ειρήνη, με σκέπαζαν με το πέπλο του ύπνου του δικαίου, η απειλή της παράβασης, της κομματικής ορθοδοξίας, θα ήταν ηπιότερη της σημερινής ψυχικής μου ορφάνιας και ίσως απαραίτητη για να αποφύγω τα πλοκάμια κάθε αμφιβολίας γύρω από τα δογματικά «πιστεύω». Ήταν ξεκούραστη εκείνη η εποχή, η σημερινή συμπεριφοράς της σκέψης μου άσπλαχνη, πήρε αέρα και περιφέρεται τις νύχτες σε αλήτικες διαδρομές. Με παράτησε άοπλο να τα ανακαλύψω όλα μόνος μου. Βγήκα στο παράθυρο το Δυτικό. Τα χρώματα άρχισαν να χάνονται. Κοίταξα στο βάθος. Λέξεις μαχαίρια έσκιζαν ...