Παρασκευή 20 Ιανουαρίου 2012

Κρίμα που δε ζει ο Καζαντζίδης

Ο Λαϊκός στίχος επανέρχεται στην Ελλάδα της κρίσης του 2012. Στίχοι με άρωμα μεταπολεμικό, με χρώμα μετανάστευσης. Κρίμα που δεν ζει ο Καζαντζίδης, για να τραγουδήσει, να πονέσει, να κλάψει μαζί μας, για την Ελλάδα της ανεργίας, της φτώχιας του φόβου και του πληγωμένου εγωισμού. Η θεματολογία των στίχων της μεταπολεμικής Ελλάδας, επανέρχεται κάτω από χειρότερες συνθήκες, δεν μας βρίσκουν στην αφετηρία, στην ανοικοδόμηση, στο κτίσιμο μιας νέας Ελλάδας. Μας βρίσκουν μπροστά σε αβεβαιότητες αδιέξοδα, σε ελεύθερη πτώση που δεν έχει τελειωμό. Αφορμή για τα παραπάνω, οι παρακάτω στίχοι από έναν άνθρωπο του καθημερινού αγώνα. Έναν άνθρωπο που είδε την Ελλάδα να κτίζεται αργά και επίπονα και σήμερα τη βλέπει να βυθίζεται, κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες.
Ο κόσμος ειν’ ανήσυχος
Δεν ξέρει τι γυρεύει
Όποιον μας βάλουν αρχηγό
κάτι μας μαγειρεύει
Μόνο τη δυσοσμία τους
παίρνουνε τα παιδιά μας.
Ξεμείνανε από δουλειά και φεύγουν μακριά μας.

Όπως την πάνε τα ζωή
θα μας τη βγάλουν τη ψυχή
χωρίς δουλειά και νηστικά
ζουν της Ελλάδας τα παιδιά

Ο κόσμος είναι ανάστατος
πουλάνε την Ελλάδα
τίποτα δεν αφήσανε
πουλούν και τη λιακάδα
Χτυπάει η μοίρα αλύπητα
τον κόσμο με μανία
Όπως τα Στούκας κάποτε από τη Γερμανία…

Δημήτρης Κιτσούκης


Η αποτύπωση μέσα από λαϊκούς στίχους της σημερινής πραγματικότητας όταν μάλιστα δεν έχει προηγηθεί και ένας πόλεμος, γίνεται μοιρολόι.
«Η φτώχεια που μας έχει γονατίσει τη νοιώθω μεγαλύτερη ντροπή».

Και σήμερα αυτή η ντροπή σκεπάζει μια ολόκληρη χώρα. Ούτε ο Παρθενώνας ούτε η ιστορία η ένδοξη, μπορεί να σκεπάσουν την ντροπή μας. «Σε γνωρίζω από την κόψη του σπαθιού τη τρομερή…» και κανένας δεν μας γνωρίζει κανένας δεν μας υπολήπτεται. Είμαστε φτωχοί και ντρεπόμαστε. Γιατί δεν μπορεί να μην ντρέπεται κανείς, όταν τρεις υπάλληλοι του Δ.Ν.Τ προσβάλουν μια ολόκληρη χώρα. Δεν μπορεί να μην ντρέπεται κανείς με την κυβέρνηση μας, που ετοιμάζεται να ξεπουλήσει ότι έχει απομένει.
Η φτώχεια που γονάτισε μια ολόκληρη χώρα, γίνεται ακόμα πιο σκληρή στις μικρές προσωπικές ιστορίες. Όλοι μαζί κάπως αντέχεται, αλλά ποτέ δεν είναι όλοι μαζί.
Κάθε μέρα κάθε βράδυ, πίσω από τις κλειστές πόρτες παίζονται μικρές τραγωδίες με την ντροπή ζωγραφισμένη στο πρόσωπο του πατέρα, που θέλει και δεν μπορεί.
Εκεί φωλιάζει η ντροπή σε αυτούς που πονάνε σ’ αυτούς που αισθάνονται, οι άλλοι που θα έπρεπε να ντρέπονται καμία ντροπή δεν τους πλησιάζει.

Πέμπτη 19 Ιανουαρίου 2012

Ιστορία μου αμαρτία μου

Μήπως να κοιτάξουμε λιγάκι και την επόμενη μέρα. Να δούμε κάποια στιγμή τι θέλουμε από τη ζωή μας. Φτάνει πια αυτή η αναφορά στην ιστορία. Να πετάξουμε επιτέλους τα δεκανίκια που μας παρέχει και να περπατήσουμε μπροστά με τα δικά μας πόδια.
Τι αμαρτίες πληρώνουμε σ’ αυτό τον ιστορικό τόπο που ζούμε; Έχω την εντύπωση ότι η πιο αγαπημένη λέξη των ελλήνων είναι η Ιστορία, πιθανόν και η περισσότερο χρησιμοποιημένη. Ακουμπάμε στην ιστορία μας και δεν διστάζουμε να την κολλάμε μπροστά από κάθε γεγονός, για να του προσθέτουμε βαρύτητα.
«Ιστορικό χωριό», «ιστορική συμφωνία», «ιστορικό σωματείο», «ιστορικό καφενείο», «ιστορική στιγμή», «ιστορική νίκη, «Ιστορική ήττα», «ιστορία μου αμαρτία μου».
Βαρυφορτωμένο ιστορία είναι και το τελευταίο λιθαράκι στο τόπο μας.

Περνούν τα χρόνια και αφήνουν τα σημάδι τους, το ένα σημάδι σβήνει το άλλο και η μνήμη είναι ώρες που εξαντλεί τα όρια της. Παρόλα αυτά επιμένουμε να φορτώνουμε το παρόν με ένα βάρος, που πολύ αμφιβάλω αν μας ανήκει.
Διαφημίζουμε την ιστορία και τον πολιτισμό του τόπου μας, όχι για να δείξουμε την καταγωγή μας, αλλά για να αποδείξουμε, ότι δεν είμαστε άξιοι να προβάλουμε το δικό μας πολιτισμό. Μένουμε προσηλωμένοι στην προβολή των μνημείων μας και κινδυνεύουμε η σημερινή εικόνα να αποκτήσει μνημειακή χαρακτήρα από την εγκατάλειψη.
Η Ελλάδα είναι ιστορική χώρα, άρα και η περιφρόνηση των νόμων και ο λαϊκισμός και το ρουσφέτι, και η αρπαχτή και αυτά «ιστορικά» είναι.
Αυτά δυστυχώς θα αφήσουμε, κληρονομιά στις γενιές που έρχονται. Τα ιστορικά ρουσφέτια, τις ιστορικές αρπαχτές, την ιστορική διαπλοκή, την ιστορική κομπίνα, τον ιστορικό λαϊκισμό τον ιστορικό εκσυγχρονισμό. Και τόσα άλλα τρανά ιστορικά παραδείγματα προς αποφυγήν.
.

Τρίτη 17 Ιανουαρίου 2012

Επιστροφή στη βάση

Όχι δεν διαγράφω την ιστορία, αν θέλουμε όμως να είμαστε ρεαλίστες, η ανάπτυξη σχέσεων φιλίας και συνεργασίας με τα γειτονικά μας κράτη και κυρίως με την Τουρκία θα μας δώσει άλλη δυναμική. Έγραφα παλαιοτέρα: «όταν τα αδιέξοδα με τυλίγουν γυρίζω πίσω αναζητώντας σταθερές». Σήμερα που η χώρα βρίσκεται χωρίς ορίζοντα, στη δίνη του εκφυλισμένου συστήματος που προσκύνησε, η επιστροφή στις ρίζες της, αποτελεί μονόδρομο. Η ψεύτικη εικόνα που δημιούργησε ο εκσυγχρονισμός κατέρρευσε, πρόδωσε τις προσδοκίες των νεοελλήνων που ξημέρωσαν φορτωμένοι, διαψεύσεις και αέρα κοπανιστό…

Είχα αναρωτηθεί και εγώ για την απήχηση, που έχουν σε ένα μεγάλο κομμάτι του ελληνικού τηλεοπτικού κοινού τα τουρκικά σίριαλ «Τα λαϊκά στρώματα, αυτά που τρέφονται ψυχαγωγικά με τηλεόραση, αναγνωρίζουν στις χονδροειδείς τυπολογίες των τουρκικών σίριαλ κάτι από τον χαμένο κοινωνικό εαυτό και τις παλαιές βεβαιότητες», υποστηρίζει σε μια ενδιαφέρουσα προσέγγιση ο Ν. Ξυδάκης. «…Η σημαντικότερη αιτία για τη δημοτικότητα των τουρκικών είναι μάλλον η ψυχοκοινωνική αναδίπλωση των λαϊκών στρωμάτων ενώπιον του ναυαγήσαντος εκσυγχρονισμού. Οι αδρές, στέρεες δομές των τουρκικών οικογενειών, οι σπαθάτοι άντρες, με την υπερχειλίζουσα αρρενωπότητα, οι υπερθηλυκές γυναίκες που είναι όμως σύζυγοι και μητέρες, και όχι ξέκωλα ή dominatrix, το προστατευμένο χρήμα της κλειστής φαμίλιας, οι παγιωμένοι κώδικες τιμής, όλα τούτα τα προνεωτερικά ή πρωτοαστικά αναδύονται οικεία και ελκυστικά μπρος στα διψασμένα μάτια ενός ακροατηρίου που έχει χάσει τα ζύγια του, το ειδικό του βάρος, το παλαιό του μέτρο. Το ελληνικό κοινό βλέπει διψασμένο έναν παλαιό κόσμο, «ανατολικό», βραδύ και αδρό, τον κόσμο που έχασε. Εχασε τις μαντίλες και τα τσεμπέρια, λυτρώθηκε από προκαταλήψεις και αγκυλώσεις, αλλά δεν βρήκε σίγουρο βηματισμό και γονιμότητα στη φρενιτιώδη υστερονεωτερικότητα. Ο εκσυγχρονισμός έφερε διαψεύσεις, ματαιώσεις, πρόδωσε τις υπερτροφικές προσδοκίες. Και μας έριξε στα τούρκικα…»
Στις αρχές της δεκαετίας του 1990 κανείς δεν θα μπορούσε να διανοηθεί ότι τουρκικά σίριαλ, θα είχαν θέση στην ελληνική τηλεόραση, να όμως που έχει ο καιρός γυρίσματα και ύστερα από περιπλανήσεις στο ψεύτικο παράδεισο, αρχίζουμε σιγά σιγά να επιστρέφουμε στη βάση μας, στα πιο κοντινά μας, σ’ αυτά που ταιριάζουν περισσότερο με την ψυχοσύνθεση μας.

Δευτέρα 16 Ιανουαρίου 2012

Είχα χαθεί στις λέξεις

Ξεκινώντας να γράψω το σημερινό κείμενο, η πρώτη φράση, που δεν έχει σχέση με το παρακάτω, έμεινε να περιμένει τη συνέχεια… τη γραφώ γιατί φοβάμαι, μην τη ξεχάσω: «είχα χαθεί στις λέξεις και ζήτησα τη βοήθεια των αριθμών». Γιατί ζήτησα την βοήθεια των αριθμών, που ποτέ μου δεν χώνεψα, είναι ένα θέμα προς συζήτηση. Όταν καταφέρει το μυαλό μου να μπει στην ψυχή μου, τα ξανάλεμε.
Διάβασα κάπου ότι μερικοί άνθρωποι, πνίγονται από τα πολλά χαρίσματα τους, γιατί είναι παράταιροι και παράκαιροι και μέσα και έξω. Έξω γιατί δεν συμβαδίζουν με την εποχή τους, γιατί παραμένουν το μαύρο πρόβατο του σπιτιού, της γειτονιάς του σχολείου. Μέσα, γιατί δεν ξέρουν να διαχειριστούν όλη αυτή την δύναμη που διαθέτουν και που δεν την αναγνωρίζουν, διότι δεν την διαβάζουν στα μάτια των άλλων, στων άλλων την μίζερη ζωή.

Εξάλλου αυτό που μετράει εν τέλει τις αντοχές μας και τις προκοπές μας, είναι η συναισθηματική μας νοημοσύνη και η πειθαρχημένη της δύναμη. Πειθαρχία που οι έχοντες τα χαρίσματα, ούτε που θέλουν ν΄ ακούν στα αυτιά τους. Έτσι πολλά αντικρίζουν και τυφλώνονται. Δικές τους αλήθειες καθιερώνουν και προσκρούουν στα κοινωνικά στεγανά.
Η ιστορία, μας έχει διδάξει ότι όλοι αυτοί στην εποχή τους έμειναν καταραμένοι, περιθωριακοί, οριακές προσωπικότητες, μόνοι, δυσβάσταχτοι για όλους τους άλλους. Κατόπιν βέβαια όλοι γίνανε αθάνατοι.
Γιατί όλοι αγαπούν την όπερα, κανείς την πριμαντόνα. Όλοι αγαπούν την ποίηση κανείς τον ποιητή. Όλοι αγαπούν την μουσική αλλά ο συνθέτης τις νύχτες ουρλιάζει μόνος. Γιατί είναι η μοναχικότητα πιο πέρα κι από την μοναξιά
Μοναξιά είναι να μην υπάρχουν άνθρωποι να επικοινωνείς μαζί τους σε οποιοδήποτε επίπεδο. Τα ισχυρά άτομα περιβάλλονται από άλλους που διψάνε να επικοινωνούν μαζί τους. Γι’ αυτό το λόγο σπανίως είναι μόνοι και ίσως μάλιστα και να το επιζητούν. Μοναχικότητα είναι να μην υπάρχει κάποιος να επικοινωνήσεις μαζί του στο δικό σου επίπεδο γνωστικής ικανότητας και συναισθηματικής αντίληψης.
(Συμφώνως προς τον δρ. Μ. Σκοτ Πεκ)
Όλα τα παραπάνω σαν μια μικρή εισαγωγή στην προσπάθεια μεταφοράς στην τοπική πραγματικότητα. Γιατί το αύριο είναι πιο σημαντικό από το σήμερα.

Να ένα δημιουργικό παιχνίδι

Με αφορμή την σύλληψη μαθητών και το σχηματισμό δικογραφίας εναντίον τους από την αστυνομία, για τις κινητοποιήσεις τους, κατά των ιδιωτικών...