Παρασκευή 20 Φεβρουαρίου 2015

Κωμική σκηνή βωβού κινηματογράφου



Με αφορμή το οδικό δίκτυο του νησιού.  Η φράση  «βομβαρδισμένο  τοπίο», που κάποτε είχε το στοιχείο της υπερβολής,  σήμερα δεν μπορεί να το αποδώσει.  Θα μου πείτε ο χειμώνας... η βροχή... Θα σας πω,  ότι η Κέρκυρα πρέπει να κηρυχθεί σε κατάσταση έκτατης ανάγκης.  
Είναι κάποια πράγματα που όσο η ζωή κι’ αν επιτάσσει, αυτά μένουν εκεί, στάσιμα. Δυστυχώς σε μια κοινωνία, που χαρακτηρίζεται από υψηλές ταχύτητες, εφοδιασμένη με την τελευταία λέξη της τεχνολογία, υπάρχει κάπου η ανορθογραφία της, για να επιβεβαιώσει τον κανόνα. Λυμένα πράγματα από καιρό, τα επαναφέρουμε στο τραπέζι των ατέρμονων συζητήσεων, για να τα μπερδέψουμε και ράβε ξήλωνε δουλειά να μην μας λείπει. Και είναι το φαινόμενο σήμερα, πιο ορατό από ποτέ,  γιατί η αντίθεση μεγαλώνει και κάνει το περπάτημα σημειωτών.
Η τελευταία πρόταση συνήθως παραπέμπει σε μια επιτροπή. Η τελευταία ελπίδα, σχεδόν πάντα σε μια επιτροπή πνίγεται. Πολλά ζητήματα που θα μπορούσαν να αντιμετωπισθούν με ένα καταφατικό νεύμα, βαλτώνουν για χρόνια, ανάμεσα σε επιτροπές αναρμόδιων, που το μόνο που ξέρουν καλά είναι να ρίχνουν πάσες στο κέντρο του γηπέδου. Ούτε ένα βήμα μπροστά. Και αν κατά λάθος η μπάλα ξεπεράσει τα όρια της καθυστέρησης, εκεί μόνο τρέχουν για την επαναφέρουν. Σε ένα παλαιότερο χρονογράφημα ο Νίκος Δήμου μεταξύ άλλων, αναφέρει:
 



«… Η δική μας κατάσταση θυμίζει κλασική ταινία του Σαρλό. Όπου ο πρώτος διαβάτης που περνάει πέφτει στην τρύπα με τα βρομόνερα, αγανακτεί, χειρονομεί, υβρίζει. Και ο δεύτερος που τον ακολουθεί, που τον είδε, που χτυπήθηκε στα γέλια με το πάθημα του, πέφτει (φυσικά) κι αυτός στην ίδια τρύπα. Κάποια κωμική (ή τραγική) νομοτέλεια τον υποχρεώνει να επαναλάβει αυτό, που κάλλιστα θα μπορούσε να αποφύγει.
Εδώ το κοινό γελάει. Αλλά οι Έλληνες κλαίμε. Γιατί δεν μπορούμε πια να ζήσουμε σ' αυτόν τον τόπο. Και γιατί αυτό, που είναι μια κωμική σκηνή του βωβού κινηματογράφου, είναι μαζί και η συντομότερη περιγραφή της μοίρας μας. Βλέπαμε, βλέπαμε τους άλλους να προχωράνε: άλλοι να πέφτουν στην τρύπα, άλλοι να την αποφεύγουν εγκαίρως. Κι εμείς…
Κι όμως: Όλα μπορούσαν να έχουν προβλεφθεί και αποφευχθεί - γιατί όλα είχαν ήδη συμβεί και ξεπεραστεί κάπου αλλού!
Τίποτα! Δεν έγινε τίποτα! Με τη μηχανική ακρίβεια της κωμικής (ή τραγικής) ειμαρμένης, πέσαμε στη λούμπα με τα βρομόνερα, αρκετή ώρα αφού οι προηγούμενοι (ή «προηγμένοι») είχαν ήδη βγει από μέσα.
Και το χειρότερο: Εμείς θα μείνουμε μέσα…»
Κάποτε ρώτησαν ένα γέρο Κερκυραίο, τι χρειαζόταν η πόλη του για να βελτιωθεί.
«Τι να θέλει, παιδάκι μου;», είπε. «Μπομπαρνταμέντο θέλει»

Πέμπτη 19 Φεβρουαρίου 2015

Στη τελευταία άθροιση λαθών


Μια ίωση με ταλαιπωρεί και μου αφαιρεί τον τελευταίο θυμό. Σαν αντιβίωση να δείτε το παρακάτω. Συνταγή παλαιά δοκιμασμένη, με κείμενα που επανέρχονται σε τέτοιες στιγμές, που η σωματική κατάπτωση μας κάνει πιο ανεκτικούς. Κάποιοι θα το έλεγαν προαίσθημα. Ένα κοκτέιλ φόβου, πόνου, ενοχής και παράπονου, για μήνες τώρα έχει καθίσει στο στομάχι μου. Ενίοτε, για να με ξεγελάσει προφανώς, περνάει στο σώμα, διεκδικώντας το αντίδοτο, που θα το διώξει. Και τότε επανέρχεται στη φυσική του θέση εκεί, που δεν χωράει καμία αμφιβολία γι’ αυτά που το προκάλεσαν. Απλά μαθηματικά. Δυστυχώς για μένα δεν έμαθα να κάνω προϋπολογισμούς, μόνο απολογισμούς. Ποτέ δεν μέτρησα δεν σχεδίασα δεν πρόβλεψα, μόνο εισέπραξα, συνήθως λάθη, που τώρα έχω την ευκαιρία να μετρώ.
Κάθε φορά το ίδιο συμβαίνει και μακάρι να ξανασυμβεί, δεν αλλάζουν οι άνθρωποι, το μόνο που αλλάζει είναι το «δεν το ξανακάνω», που η απειρία υπαγόρευε χρόνια πριν, σήμερα να μην ξαναβγεί από τα χείλη μας.
Στην τελευταία άθροιση λαθών, αυτό το συνειδητοποίησα, έτσι θα πορευτώ με τα μάτια κλειστά, αλλά με κεκτημένο το δικαίωμα στο παραμύθι και στο όνειρο. Πώς να το κάνουμε κάποιοι άνθρωποι αγαπητή μου συμπάσχουσα του ραδιόφωνου, δεν αλλάζουν.
«Μια ζωή παραμύθι κι όνειρο γαμώ την ωριμότητά που δεν ήρθε ποτέ και άι σιχτίρ η ενηλικίωση που δεν επιβιβάστηκε ποτέ στο τρένο για τα μέρη μου. Κουράστηκα να μαζεύω από τα χαντάκια τα πτώματα από τις ηλικίες των λαθών μου. Βαρέθηκα η μόνη μου επένδυση να είναι οι άνθρωποι και στους ισολογισμούς να βλέπω μόνο λευκές σελίδες και σκισμένες φωτογραφίες».
Παρόλα αυτά θα το επαναλάβεις.
Κάποιοι θα το έλεγαν προαίσθημα, εμείς ύστερα από τόσες ήττες, μπορεί να μην μάθαμε να τις αποφεύγουμε, ξέρουμε πολύ καλά, ότι γι’ αυτό το αναφαίρετο δικαίωνα στο όνειρο και στο παραμύθι, μπορούμε να τις επαναλάβουμε.

Τετάρτη 18 Φεβρουαρίου 2015

Οδυνηρό τέλος



Η περίοδος των λυγμών συνεχίζεται και θα συνεχιστεί, μέχρι να αφαιρεθούν και τα τελευταία σωληνάκια από την περίοδο μεταπολίτευσης. Γράφαμε πριν τρία χρόνια για το τέλος της μεταπολιτευτικής περιόδου, που θα σήμαινε παράλληλα και το τέλος του δικομματισμού. Δυστυχώς ο επιθανάτιος ρόγχος κράτησε μέχρι σήμερα, και σ’ όλο αυτό το χρόνο  δεν έμεινε τίποτα όρθιο. Ολόκληρο το μοντέλο ανάπτυξης της χώρας, βρίσκεται σε αδιέξοδο και αυτό που βλέπουμε ως κρίση της πολιτικής, δεν είναι παρά οι λυγμοί για το τέλος μιας εποχής. Όπως γράφει και T.S. Elliot «Ο κόσμος δεν τελειώνει με έναν κρότο αλλά με έναν λυγμό».
Για τους κρότους που ακούστηκαν κατά το παρελθόν και προμηνούσαν το τέλος της μεταπολίτευσης απαντάει ένα παλαιότερο άρθρο στην «Καθημερινή της Κυριακής»
«Από το 1974 μέχρι σήμερα ακούστηκαν πολλοί κρότοι. Κάποιοι πίστεψαν ότι 1989 θα ήταν το τέλος εποχής. Κάποιοι έβγαλαν αγγελτήριο θανάτου της μεταπολίτευσης με την «Πολιτική Ανοιξη». Άλλοι με την εξίσου φαντασμαγορική ίδρυση του κόμματος Αβραμόπουλου. Κάποιοι ταύτισαν τη μεταπολίτευση με τους χαρισματικούς και είδαν το τέλος της στην εκλογή του κ. Σημίτη. Σήμερα πολλοί διακρίνουν το τέλος εποχής στις δημοσκοπήσεις. που θέλουν τον δικομματισμό να καταποντίζεται.
 

Το πρόβλημα με τα θεωρητικά σχήματα για το τέλος της μεταπολίτευσης που προτάθηκαν μέχρι σήμερα, είναι ότι φωτίζουν το εποικοδόμημα της πολιτικής και όχι την ουσία της. Ναι μεν ήταν μεγάλος ο κρότος που έκανε στην πολιτική σκηνή ο κ. Σαμαράς το 1993, αλλά δεν αντιστοιχούσε σε υπαρκτά κοινωνικά ρεύματα, με αποτέλεσμα σήμερα να έχει απομείνει ένας ασθενής αντίλαλος και ο κ. Σαμαράς να επιστρέφει ως αρχηγός στην Ν.Δ.
Η μεταπολίτευση που χαρακτηρίστηκε από την εκρηκτική διεύρυνση της κρατικής παρεμβατικότητας (από τη σοσιαλμανία του Κ. Καραμανλή, μέχρι τις κοινωνικοποιήσεις του Α. Παπανδρέου και από τη συνταγματική επιταγή για τον βασικό μέτοχο μέχρι τον νόμο για τα «φρουτάκια») μας τελειώνει κομμάτι-κομμάτι, απόφαση-απόφαση της Ε.Ε., φορτίο-φορτίο που μας έρχεται από την Κίνα».
Όταν μιλάγαμε τότε, για το τέλος της μεταπολίτευσης, δεν μπορούσαμε να φανταστούμε τη σημερινή κατάσταση της χώρας. Οδυνηρό τέλος, Αντάξιο φινάλε μιας τραγικής περιόδου.

Τρίτη 17 Φεβρουαρίου 2015

Είμαστε αισιόδοξοι



«Ε, ναι είναι βασικό αυτό. Να θυμάται κανείς ν' αναπνέει, μετά την ήττα». Είμαστε αισιόδοξοι, έστω και για μια στιγμή. Για μια στιγμή που ότι και να γίνει θα τη ζήσουμε. Επειδή αν κοιτάξουμε ψηλά στ’ αστερία θα νοιώσουμε απειροελάχιστοι, αν γυρίσουμε πίσω στους αιώνες μηδενικά. Μπροστά στην απελπισία έρχεται η στιγμή, που μας ψηλώνει τόσο, ώστε όλα να φαίνονται μικρά μπροστά της.
«Κάτι θέλω να πω» και δεν αφορά ένα γεγονός, δεν αφορά κάποιους ανθρώπους, αφορά μια ολόκληρη περίοδο. Είναι ασύνδετες λέξεις, που χρειάζεται πάραυτα να μπουν στη σειρά και να ορίσουν τη στάση μας, απέναντι στην πραγματικότητα.
Κωμωδία φάνταζε στα μάτια μας όλα αυτά τα χρόνια. Σήμερα κόπηκαν τα γέλια. Κρύφτηκαν οι λέξεις. Το «κάτι θέλω να πω», είναι αυτό που ψάχνω, για το πώς φτάσαμε έως εδώ. Να ξεκαθαρίσω τις ευθύνες του πληθυντικού και του ενικού. Να περάσω μέσα από το προσωπικό, στο συλλογικό. Τα τελευταία  κείμενα, είναι πολλά κείμενα ενικού και πληθυντικού, τοπικού και γενικού, προσωπικού και συλλογικού. Είναι  το ένα κρυμμένο μέσα στο άλλο και όλα, αφήνουν  ανοιχτούς λογαριασμούς.
Δυστυχώς οι ορισμοί δεν μπορούν να αποδώσουν, το κωμικοτραγικό, όπως αυτό εμφανίζεται στις μέρες μας. Το «κάτι θέλω να πω», δείχνει την αγωνία να βρω κάτι στέρεο, να πατήσω. Προσδιορίζει το στάδιο της προσμονής και δίνει το εναρκτήριο λάκτισμα του αγώνα. Το «κάτι θέλω να πω», είναι αυτό που δεν ξέρω ακόμα, σαν σχήμα, σαν μορφή, σαν απόδειξη. Ξέρω όμως, που έχει φωνή, έχει ψυχή, έχει την αποφασιστικότητα εκείνη, που δίνει κουράγιο να ξεκινήσει την εξερεύνηση. Φτάσουμε στο τελευταίο κομμάτι της ρώσικης κούκλας, Τους βάλαμε στη σκηνή για να γελάσουμε, δεν προσδοκούσαμε κάτι, όμως αυτοί πολύ γρήγορα μας έδειξαν το ταλέντο τους στην τραγωδία, αυτήν που δεν παρακολουθούμε, αυτήν που ζούμε.
 

Μπορεί η νίκη από την ήττα να είναι ένα βήμα απόσταση, αυτό όμως δεν σημαίνει πως εμείς δεν θα περπατήσουμε. Τέρμα τα γέλια, τέρμα τα παιγνίδια στις πλάτες των παιδιών μας . Τέρμα στην ανοχή και στην αγία απάθεια. Να σηκωθούμε επιτέλους όρθιοι. Το «κάτι θέλω να πω» είναι η μαγιά, για να βρεθούν οι λέξεις.
Δεν μπορεί, πόσο να κρατήσει; Σε μια τρίχα κρέμεται. Ένα φύσημα και θα περάσει στην ιστορία, να κάνει παρέα στο μεσαίωνα. Η μεταπολίτευση των προσδοκιών των ανεκπλήρωτων, του εκσυγχρονισμού, του εφησυχασμού, της αλλοτρίωσης, των σκανδάλων, των μνημονίων, εσχάτως της φτώχειας και της πείνας, του ΠΑ.ΣΟ.Κ και της Ν.Δ, ένα τεράστιο μπαλόνι γεμάτο αέρα κοπανιστό.
Ήρθε η ώρα να ξεμπερδεύουμε.






Δευτέρα 16 Φεβρουαρίου 2015

Η νέα αριστερά



«Η μοναδική δύναμη», γράφει σε επιστολή του στη διεθνή κοινή γνώμη ο μεγάλος Μίκης Θεοδωράκης, «που μπορεί να πραγματοποιήσει αυτές τις επαναστατικές αλλαγές είναι ο ελληνικός λαός ενωμένος σε ένα τεράστιο Μέτωπο Αντίστασης και Αλληλεγγύης, ώστε να εκδιωχθεί η Τρόικα (ΔΝΤ και Ευρωπαϊκές Τράπεζες) από την χώρα»
Μπορεί η αριστερά να μην άσκησε εξουσία την περίοδο της μεταπολίτευσης, συμπλήρωσε όμως το πακέτο του συστήματος, που οδήγησε τη χώρα στην πτώχευση. Η κατάρρευση αυτού του σαθρού οικοδομήματος, που συντελείται στις μέρες μας,  σημάνει και το τέλος της αριστεράς, μιας αριστεράς, που εκ του αποτελέσματος, μπορούμε να πούμε σήμερα με επιείκεια, λειτούργησε εντελώς αναποτελεσματικά. Αν μιλάμε για το τέλος μιας περιόδου και την αρχή μιας νέας εποχής, θα πρέπει να υπολογίζουμε και σε μια νέα αριστερά,  αυτήν  που αντιπροσωπεύει  σήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ, χωρίς τις αγκυλώσεις του παρελθόντος, μια αριστερά με σύγχρονο οπλοστάσιο επιχειρημάτων, που δεν θα εισπράττει ψήφους διαμαρτυρίας, για να αυξάνει πριν την κάλπη τα ποσοστά της. 
Μια αριστερά που  την ακολουθούν συνειδητοποιημένοι πολίτες για τις προτάσεις της, για την στάση της απέναντι στα προβλήματα. Μια αριστερά μαζική, που  στηρίζεται στην δύναμη του λαού, που συμμετέχει στις τάξεις της.
Η αριστερά υπάρχει στο μυαλό και στη ψυχή των γενεών που έρχονται. Καμία σχέση με τη δική μας αριστερά, δεν θα στηρίζεται σε ευαγγέλια, και σε απολιθώματα ιδεών, δεν θα έχει ανάγκη να απομονώνεται για να επιβιώσει ούτε να διαπλέκεται εκμεταλλευόμενη τη θυσία και τους αγώνες του παρελθόντος.
«Όταν η αναφορά μου στην αριστερά, θα πάψει να είναι ένα μεγάλο παρελθόν, τότε κάτι θα έχει αλλάξει. Έστω και προς το χειρότερο. Να κουνηθεί επιτέλους κάτι, να ανέβει η λάσπη στην επιφάνεια της ακίνητης λίμνης, ο βούρκος να γεμίσει ομόκεντρους κύκλους, το βότσαλο της ανησυχίας να γίνει θεμέλιος λίθος για έναν κόσμο που θα σκέφτεται περισσότερο, θα ονειρεύεται περισσότερο, θα ενεργεί περισσότερο»

Να ένα δημιουργικό παιχνίδι

Με αφορμή την σύλληψη μαθητών και το σχηματισμό δικογραφίας εναντίον τους από την αστυνομία, για τις κινητοποιήσεις τους, κατά των ιδιωτικών...