Παρασκευή 19 Ιουνίου 2015

Η γεύση της ηδονής και η ηδονή της γεύσης

Αυτοί που μαγειρεύουν δεν μπορεί παρά να είναι άνθρωποι ευτυχισμένοι.  Είμαι ευτυχής που ανήκω σ’ αυτή τη κατηγορία. Δεν μαγειρεύω για να φάω, αλλά για να φύγω. Μεταμορφώνομαι σε αγαπημένα πιάτα με ονοματεπώνυμο. Πάπια πορτοκάλι, χοιρινό με μέλι, κουνέλι του κυνηγού, φιλέτο γαλοπούλας με μαστίχα, αρνάκι με κρεμμύδι και ξύδι, ρέγκα πορτοκάλι, σουπιά με το μελάνι της. Γυμνάζω όλες τις αισθήσεις μου σ’ αυτήν την απίθανη μυσταγωγία και νοιώθω χρήσιμος ικανοποιώντας τις ορέξεις των καλεσμένων μου.
Παλιότερα το άρωμα του τυπογραφείου και του βιβλιοπωλείου ασκούσε τέτοια γοητεία που με οδήγησε στη δημοσιογραφία, σήμερα η τηλεόραση το ξεφτίλισε το επάγγελμα, όσο για το άρωμα το έκλεψε η άχρωμη και άοσμη τεχνολογία. Εδώ πάνω από τις αχνιστές κατσαρόλες μου, νοιώθω την ασφάλεια του παντοτινού. Με συνταγές από τα βάθη του παρελθόντος, ανέπαφες από το χρόνο και με χίλια δύο αρώματα, όπλα που αντέχουν και θα αντέξουν στη μαζική επίθεση των ταχυφαγείων.
Μέσα στο βασίλειο της κουζίνας μου μπορώ να ονειρεύομαι με διάθεση δημιουργική και να εκφράζω την αριστερή μου στάση  από κοινού με τους συνδαιτυμόνες μου, ανακαλύπτοντας συνεχώς καινούργιες γεύσεις και καινούργιες μυρωδιές, προχωρώντας  προοδευτικά σε ποιοτικές διαδρομές.
Η ηδονή μιας γεύσης συγκεντρώνεται στη γλώσσα και στον ουρανίσκο, αν και συχνά δεν αρχίζει από εκεί, αλλά από τις αναμνήσεις. Από τα χιλιάδες βιβλία μαγειρικής που κυκλοφορούν κάθε χρόνο, πολύ λίγα ασχολούνται με την αίσθηση της γεύσης, γιατί είναι δύσκολο να καθορίσεις μια γεύση όσο και μια μυρωδιά. Και τα δύο είναι πνεύματα που έρχονται ακάλεστα για ν’ ανοίξουν ένα παράθυρο στη μνήμη και να μας οδηγήσουν σε ένα ξεχασμένο γεγονός. Πολλές φορές τα νοσταλγούμε αναζητώντας το ερωτικό αποτέλεσμα του παρελθόντος.
Πάνε σαράντα  πέντε χρόνια και ακόμα θυμάμαι τη γεύση από βερμούτ στο πρώτο μου φιλί.

Ας επανέλθουμε στο φαγητό. Στη σειρά των πιάτων πρέπει να λαβαίνουμε υπόψη τις διάφορες γεύσεις, για να αλληλοσυμπληρώνονται και να διαφέρουν μεταξύ τους, χωρίς να ανταγωνίζονται. Ένα καλά προετοιμασμένο δείπνο πρέπει να αρχίζει με την απαλή γεύση της σούπας, να περνάει από την λεπτή γεύση των ορεκτικών να κορυφώνεται με το κυρίως πιάτο και να καταλήγει στη γλύκα του επιδορπίου. Η διαδικασία μπορεί να συγκριθεί με την ερωτική πράξη αρχίζουμε με τα προκαταρκτικά ερωτικά παιγνίδια  φτάνουμε στον οργασμό και τελικά πέφτουμε σε μια γλυκιά ξεκούραση. Και στα δύο δεν χρειάζονται βιασύνες.

Πέμπτη 18 Ιουνίου 2015

Ας επιστρέψουμε στα καλοκαίρια

Πολύ βαρύναμε, ας επιστρέψουμε στα καλοκαίρια , τότε που δεν ήταν μασκαρεμένα, τότε που δεν μελετούσαμε σενάρια καταστροφής. Εδώ και πέντε χρόνια   άρχισε να χαλάει ο καιρός και τα πρόσωπα, όπως γράφει ο Οδυσσέας Ιωάννου, είχαν φθινόπωρο «Έχει μείνει βέβαια ο ήλιος. Υπό την ίδια γωνία. Κοίτα να κρατήσεις κι εσύ την θέση σου».
Η αλήθεια είναι ότι τα τελευταία κείμενα είναι ντυμένα στα μαύρα, παρότι εγώ φοράω τα αγαπημένα μου κάτασπρα λινά. Διάλειμμα. Η παράλια σήμερα απαλλαγμένη από τις ενοχλητικές φωνές των γυναικόπαιδων, ο καλός αέρας απέτρεψε την έξοδο. Βούτηξα στα ταραγμένα δροσερά νερά του Ιονίου. Ξάπλωσα. Μια γλυκιά ισορροπία δροσερού αέρα και καυτού ήλιου στην ατμόσφαιρα. Μια γλυκιά κούραση σαν αυτή που μας επισκέπτεται, λίγο πριν μας πάρει ύπνος, δημιουργούσε τις ιδανικές συνθήκες για επιτόπιες διαδρομές.
Ανάσκελα, προσκέφαλο χαλίκια/ τα μάτια, όπου και να κοιτάξουνε γαλάζιο/ Χίλια χρώματα ο ήλιος μέσα από ένα δάκρυ φαίνεται/ Απαλή μουσική, των κυμάτων ήχος/ Και ένα καράβι χάρτινο μου φαίνεται.(η πρώτη απόπειρα να γράψω στίχο)
Πέρασε για λίγο ο Τσίρκας με τη «Λέσχη» του.
Και ύστερα ήρθε η λύτρωση σαν καταιγίδα, με καλέσματα γλαρών και αστραπές. Βιαστικοί αγέρηδες έφερναν μυρωδιές από τριανταφυλώνες ψηλά και νεραντζιές.

Δεν είναι η ζέστη του καλοκαιριού που με οδηγεί στην παράλια. Είναι η θάλασσα η ίδια.«Η θάλασσα ίσως τελευταίος ισορροπιστής των ψυχικών μας μεταβολών που δεν έχουμε καταστρέψει ακόμα ολοσχερώς σ’ αυτόν τον πλανήτη». Σχόλιο ανάμεσα από δυο θαλασσινά τραγούδια κάποτε μιας αγαπημένης ραδιοφωνικής φωνής. Ο καθένας τη χρησιμοποιεί με τον τρόπο του, για παρηγοριά για ευδαιμονία για ναυάγιο - αλλά εκείνη δεν θέτει όρους. Αφήνει να τη χειριζόμαστε ξέροντας πως το βύθισμα στο μπλε της τις περισσότερες φορές είναι καλύτερο κι από ανθρώπινη αγκαλιά. Βέβαια άμα θυμώσει καλό είναι να βρίσκεται κανείς πολύ πολύ μακριά της. Εμένα έτσι μ’ αρέσει, θυμωμένη. 
Γι’ αυτό ψάχνω παράθυρα. Για να φύγει το μάτι μέχρι εκεί που δεν βλέπει. Για να φύγει το μυαλό μέχρι εκεί που δεν φτάνει. Κλεισμένος τόσα χρόνια σε μια πόλη που έχει κάνει την ανακύκλωση επιστήμη, μόνο ένα ανοιχτό παράθυρο, σου δίνει ανάσες αντοχής και χρόνο υπομονής.
Ένα ανοιχτό παράθυρο, διάλειμμα. Ξεφυλλίζοντας τις προάλλες ένα αρχείο τοπικής εφημερίδας, για να βρω ένα δημοσίευμα στα μέσα της δεκαετίας του 1990, ένοιωσα τον χρόνο να σταματάει. Οι ίδιοι άνθρωποι, που έγιναν άλλοι και μετά άλλοι και ξανά οι ίδιοι και μετά άλλοι. Πόσα χρόνια πια θα ανακατεύουμε αυτή τη σούπα; Πόσα χρόνια θα πηγαινοερχόμαστε στην ίδια διαδρομή; Πόσο μελάνι και χαρτί χαμένο; Μόνο ο χρόνος που κιτρινίζει τα φύλλα, προσδιορίζει το μέγεθος της επανάληψης. Μια περίληψη του αρχείου αρκεί, για να προσδιορίσει το τέλμα.
Γιατί νομίζεται ψάχνω ένα ανοιχτό παράθυρο; Γιατί η μικρή μας πόλη που δέχτηκε να με αναθρέψει, πάντα ζητούσε αντάλλαγμα ένα κομμένο ορίζοντα…

Τετάρτη 17 Ιουνίου 2015

Ο φόβος για το φόβο είναι η μόνη τροχοπέδη μας

Δεν έφτασαν οι 300 λέξεις , έχω κι άλλα για  τη μοναξιά.   Ο φόβος για την μοναξιά , τελικά παραμένει  η πιο μεγάλη μοναξιά μας. «Κι έτσι εύκολα φορτωνόμαστε μια αλυσίδα συμβιβασμού. Σε επίπεδο φιλίας , επαγγέλματος και νοσταλγίας , σε επίπεδο  έρωτα, επιδιώξεων , κοινωνίας.  ‘Ο,τι   μάθαμε, μάθαμε  και ας  μην ταράξουμε τις σταθερές μας . Ο, τι πάθαμε, πάθαμε και ας παραμείνουμε εδώ να γλείψουμε τις πληγές μας . Αλλά στο μεταξύ τρέχει ο χρόνος , εις βάρος μας . Και μεις  χανόμαστε μέσα στην εξωτερική πραγματικότητα , αγνοώντας πως όλα  αυτά είναι δικό μας δημιούργημα . Με αποτέλεσμα  τα όρια μας να μην τα μάθουμε ποτέ» .
Ο φόβος για το φόβο είναι  η μόνη τροχοπέδη μας.   Είναι ο φόβος για το ενδεχόμενο μιας απώλειας,   η οποία όπως ο  γράφει  Μπαρτ « …έχει  ήδη συντελεσθεί από την πρώτη στιγμή που σ’ ερωτεύτηκα , που μαγεύτηκα. Κάποιος θα πρέπει  να  μπορούσε  να μου πει: μην αγωνιάς, αυτόν που αγαπάς τον έχεις  κιόλα χάσει». Και συμπληρώνει  ο Νατόλι. « Η οδός της οδύνης οδηγεί τον άνθρωπο στην ολοκλήρωση  του ως άτομο για τον απλό λόγο  ότι κανείς  δεν μπορεί να πάρει τη  θέση του στον θάνατό του».  
Η οδύνη όμως καιροφυλακτεί πάντα .   Aκόμη κι όταν μας παρουσιάζεται η ευκαιρία να ζήσουμε μια αυθεντική σχέση,   φοβόμαστε   για τα αισθήματα μας .  Αυτά ωστόσο αντιπροσωπεύουν την πιο αληθινή  έκφραση της ύπαρξης μας.  «Είμαστε αυθεντικοί  μόνο  στις παρορμήσεις  της ψυχής,  που  είναι πάντοτε ο καρπός , το αποτέλεσμα  ενός απόλυτα  προσωπικού  βιώματος . Επομένως είμαστε εξαιρετικά τρωτοί στην περιοχή των αισθημάτων , που  γι’ αυτό φυλάμε τόσο ζηλότυπα» ( Aldo Carotenuto)
Η μοναξιά είναι μοίρα κοινή  για όσους φοβούνται και για όσους  δεν φοβούνται…  

Τρίτη 16 Ιουνίου 2015

Κάνει καλό η μοναξιά

Πολλά πράγματα θέλουν το χρόνο τους τελικά.  Και έπρεπε να περάσουν πολλά χρόνια για να αντιληφθώ, τη γοητεία που μου ασκούσε  η μοναξιά. Ένα παράξενο, φλερτ, που μου έδινε την ευκαιρία να επικοινωνήσω, όχι μονάχα  με τον  εαυτό μου, αλλά με αυτούς κυρίως  που θα ήθελα να ήταν δίπλα μου.  Τους δικούς μου ήρωες,  τους δικούς μου μύθους, που δεν ήταν χάρτινοι, αλλά φτιαγμένοι με τέτοια στέρεα υλικά, που δεν μου έδιναν καμία αφορμή να αποδράσω.
Θα ήταν ψέμα να υποστηρίξω ότι δεν μου δόθηκε η ευκαιρία να ζήσω λαμπερές στιγμές. Υπήρχαν και υπάρχουν. "Αν η ζωή είναι ένα αστραφτερό κέρας της αμαλθείας , όχι μόνο δεύτερη αλλά άπειρες ευκαιρίες προσφέρει. Κάθε μέρα κάθε ώρα, οι  εκδοχές ζωής που μας δίνονται είναι ατελείωτες. Όταν ζω αυτές τις λαμπερές στιγμές  λέω πως ούτε χίλια χρόνια  δεν μου φτάνουν  για να ζήσω τις ευκαιρίες που αντιλαμβάνομαι . Φανταστείτε  πόσες δεν αντιλαμβάνομαι"

Είναι αλήθεια ότι από μόνη της η λέξη «μοναξιά»  μας προκαλεί θλίψη.  Και αν εμένα με γοητεύει, είναι γιατί πριν απ’ αυτήν δεν την φοβήθηκα ποτέ μου. Αυτός ο φόβος για την μοναξιά τελικά  μας οδηγεί σε μια ζωή γεμάτη συμβιβασμούς, μια ζωή που  περνάει παρέα με τη δυστυχία και ας μην το έχουμε αντιληφτεί. Αυτός ο φόβος του φόβου  μπορεί να νικηθεί μόνο με το όνειρο,  και για να ονειρευτεί κανείς χρειάζεται ησυχία.
Πολλά πράγματα θέλουν το χρόνο τους  και ο χρόνος σιγά σιγά με έκανε να υποψιαστώ ότι δεν υπάρχει μοναξιά. Μοναξιά είναι μόνο ο τρόμος  του εχθρικού εγώ. Η Κατερίνα Γώγου είχε ταυτίσει την μοναξιά με την ελευθερία,   το ερημικό προβάδισμα της πρωτοπορίας  και το μαρτύριο της ανθρώπινης ανάγκης  που αναγκαστικά αφήνεις πίσω σου,  «γιατί τους αγαπάς τους ανθρώπους ρε γαμώτο». Εξάλλου όλα για εκείνους  γίνονται και οι αγώνες και οι ελευθερίες και οι μοναξιές  και οι πρωτοπορίες.
Κάνει καλό η μοναξιά,  σιγά σιγά σου σπάει  την εξάρτηση  σε συμφιλιώνει με το Μεγάλο!


Να ένα δημιουργικό παιχνίδι

Με αφορμή την σύλληψη μαθητών και το σχηματισμό δικογραφίας εναντίον τους από την αστυνομία, για τις κινητοποιήσεις τους, κατά των ιδιωτικών...