Τελευταία σελίδα αριστερά

  Πού να φανταστώ. Από το ’12 που γράφτηκε το παρακάτω, ως το ’25, οι εποχές άλλαξαν πιο γρήγορα από μας. Η ζωή γύρισε ανάποδα και ζήτησε να συνεχίσουμε σαν να μην έγινε τίποτα. Κι εγώ ακόμη δεν μπορώ να αντικαταστήσω τις λέξεις που με βαραίνουν. Το παράπονο δεν το έχω με τους άλλους. Μαζί μου τα έχω. Με όσα άφησα να με παρασύρουν, με όσα επέτρεψα να θολώσουν τον έρωτα, την πίστη, την ανάσα. Κάθε αλλαγή χρόνου μετριέται σε απουσίες. Σε καρέκλες άδειες, σε πρόσωπα που χάθηκαν, σε στιγμές που δεν πρόλαβαν. Κουβαλάμε μια ποινή που δεν ξέρουμε ποιος την όρισε. Βαδίζουμε σε λεπτές ισορροπίες, ανάμεσα σε πραγματικότητες που μας τρομάζουν και ψευδαισθήσεις που μας βολεύουν. Είναι πιο εύκολες οι ψευδαισθήσεις. Δεν ζητάνε θάρρος. Ανεβαίνω στην ταράτσα. Δεν έχω στολίδια, δεν έχω λαμπιόνια να παίζουν χαζούς ρυθμούς. Απέναντι μπαλκόνια φωτισμένα, σαν να θέλουν να νικήσουν το σκοτάδι με μπαταρίες. Γελάω λίγο, για να μην τους ζηλέψω. Και τότε έρχεται το παράπονο, πάντα ακάλεστο. Να με δικαιώσει,...

Φέτος δεν θέλω τίποτα. Ούτε δέντρα, ούτε μουσικές, ούτε ευχές. Δεν θέλω καν τους ανθρώπους που επιμένουν να παίζουν τη χαρά ενώ μέσα τους σέρνουν κουρασμένες σκιές. Δεν αντέχω άλλη μια γιορτή που προσποιείται ότι είναι φως, ενώ είναι απλώς ένας ακόμη τρόπος να κρύβουμε το σκοτάδι. Η αλήθεια είναι απλή. Δεν μας φταίνε τα Χριστούγεννα. Μας φταίει ότι φοβόμαστε να δούμε τι έχουμε γίνει. Πως όσο περνούν τα χρόνια, μαθαίνουμε να επιβιώνουμε μέσα από επαναλήψεις. Στολίζουμε για να μη σκεφτόμαστε. Γελάμε για να μη ραγίσουμε. Φωτίζουμε τα μπαλκόνια για να μη δούμε το μέσα. Και η κοινωνία βολεύεται. Θέλει τον άνθρωπο ήσυχο, χαμογελαστό, συναινετικό. Δεν θέλει σκέψη. Δεν θέλει κριτική. Θέλει χειροκρότημα στα αυτονόητα. Θέλει να συνεχίσουμε το θέατρο, γιατί χωρίς αυτό θα φανεί πόσο άδειοι είμαστε. Και πόσο άδικο είναι το βάρος που κουβαλάμε. Αν τολμήσεις να πεις πως δεν νιώθεις τίποτα από τη γιορτή, θα σε ακούσουν σαν να μιλάς άλλη γλώσσα. Αν πεις πως θέλεις να μείνεις μόνος, θα σε κοιτάξουν σαν ...

Κάποτε φώναζες στους δρόμους «Φονιάδες των λαών, Αμερικάνοι», πετούσες πέτρες στους «μπάτσους» που τότε ήταν «γουρούνια δολοφόνοι», και η φωνή σου είχε το βάρος μιας αλήθειας που έκοβε. Σήμερα μοιράζεις γλωσσόφιλα, χειραψίες και καρέκλα εξουσίας. Το ίδιο στόμα που ορκιζόταν στην επανάσταση τώρα ψιθυρίζει διπλωματίες, και το ίδιο βλέμμα που κοιτούσε με μίσος τους ισχυρούς, τώρα τους κοιτάζει σαν να ζηλεύει την κορυφή τους. Η αφιέρωση του βιβλίου του Αλέξη Τσίπρα «ΙΘΑΚΗ» στον Άδωνι Γεωργιάδη, είναι από μόνη της μικρό πολιτικό μανιφέστο. Ένα χαριεντισματάκι, που δεν γεννήθηκε από φιλία, αλλά από μια παράξενη, σχεδόν ψυχιατρική σχέση με την εξουσία. Δεν είναι απλώς ειρωνεία της Ιστορίας. Είναι αυτοπροδοσία με κορνίζα. Είναι μία από εκείνες τις μικρές ήσυχες προδοσίες όπου ο πρώην δεσμοφύλακας μεταμορφώνεται σε… συμπαθή. Το σύνδρομο της Στοκχόλμης παύει να είναι μεταφορά και γίνεται εξήγηση: ο κρατούμενος αρχίζει να αγαπά αυτόν που τον κρατούσε. Η εξουσία δεν σε αγοράζει μονάχα με προνόμια,...

Ακριβή μου πρεσβυωπία, εσύ που μπήκες στη ζωή μου ντροπαλά, με έναν βαθμό, κι όμως κατάφερες να μείνεις. Σε βγάζω από την αποθήκη των παλιών μου γραπτών, παρότι στο μεταξύ ανέβηκες καμαρωτά προς τους τρεις βαθμούς, σαν παιδί που μεγάλωσε χωρίς να ρωτήσει κανέναν. Και εγώ, που γκρινιάζω για όλα, πρέπει τώρα να παραδεχτώ ότι τα πάντα εν σοφία εποίησε, ακόμη και σένα, την καθημερινή μου ενόχληση, που με αναγκάζεις να σπείρω γυαλιά όπου κι αν βρεθώ. Στο μπάνιο, στην κουζίνα, στο γραφείο, στην κρεβατοκάμαρα. Μικρά διαφανή σημάδια μιας ηλικίας που επιμένει να δηλώνει την παρουσία της. Γυαλιά πολλαπλών αποστάσεων και πολλαπλών αυταπατών. Κι όμως, εσχάτως ανακάλυψα ότι η αύξησή σου είναι ευεργετική. Αναγκαία. Σχεδόν λυτρωτική. Γιατί χωρίς εσένα θα έβλεπα τον εαυτό μου όπως ακριβώς είναι, και ποιος αντέχει τόση διαύγεια χωρίς προετοιμασία; Κοιτάζομαι στον καθρέφτη χωρίς τα βοηθητικά μου γυαλιά και ο χρόνος έχει την καλοσύνη να με μπερδέψει. Δεν υπάρχουν άσπρες τρίχες, δεν υπάρχουν ρυτίδες. Είμα...

Χθες γράψαμε για ένα δείπνο, που έγινε ωραιότερο μέσα στο σκοτάδι. Καλό είναι αυτό. Μόνο που, την ίδια ώρα, η πόλη πλήρωνε τον λογαριασμό. Γιατί οι διακοπές ρεύματος δεν είναι αφορμές μόνο για αισθησιακές στιγμές. Είναι υπενθυμίσεις μιας πραγματικότητας που έχουμε κουραστεί να παραδεχόμαστε. Η Κέρκυρα έχει έναν παράξενο τρόπο να ανέχεται. Ανέχεται τις λακκούβες, την υγρασία, τις ουρές, τους θορύβους που δεν ανήκουν σε καμία πόλη που σέβεται τον εαυτό της. Ανέχεται και τις διακοπές ρεύματος, σαν μικρές προειδοποιήσεις ότι κάτι μέσα μας έχει κι αυτό καεί, χωρίς να το παραδεχόμαστε. Η ανοχή έχει γίνει τρόπος ζωής. Πέφτει το ρεύμα, κλείνουν τα πάντα. Τα φανάρια σβήνουν, τα μαγαζιά σταματούν, οι ηλικιωμένοι ψάχνουν στο σκοτάδι. Κάποιοι εγκλωβίζονται, άλλοι τρέμουν μήπως χαλάσει το οξυγόνο, άλλοι απλώς βλαστημούν. Και όλοι, μα όλοι, περιμένουν. Λες και το ρεύμα δεν είναι δημόσιο αγαθό. Κάθε φορά το ίδιο έργο. Κάποια γραμμή κουράστηκε, κάποιο καλώδιο το πήρε απόφαση, κάποιος πίνακας δεν άντεξ...

Χθες το βράδυ η πόλη έσβησε ξανά. Μια ακόμη διακοπή ρεύματος, από αυτές που έχουν γίνει πια μέρος της καθημερινής μας αναπνοής. Μια πόλη που μένει στο σκοτάδι γιατί έχει εξαντληθεί από το φως που της ζητούν. Το δίκτυο κουρασμένο μετά το καλοκαίρι, κι εμείς στη μέση, να συνηθίζουμε όλο και πιο εύκολα το έρεβος. Την είχα καλέσει για δείπνο. Είχα ετοιμάσει ριζότο με πορτσίνι, μια μικρή χειρονομία φροντίδας, ίσως κι ένα πρόσχημα. Την ώρα που άπλωνα το πιάτο μπροστά της, τα πάντα έσβησαν. Ένα απόλυτο σκοτάδι, χωρίς προειδοποίηση, σαν να τραβήχτηκε απότομα το πέπλο που κρατούσε τον κόσμο σε τάξη. Η αμηχανία κράτησε λίγα δευτερόλεπτα. Ύστερα ανάψαμε κεριά. Το φως τρεμόπαιζε πάνω στο τραπέζι, στους ώμους της, στον λαιμό της. Κι εκεί, χωρίς καμία πρόθεση, έγινε κάτι παράξενα ξεκάθαρο: ο χώρος άρχισε να μικραίνει, να κλείνει γύρω μας σαν μυστικό. Οι σκιές μας πλησίαζαν η μία την άλλη πιο άμεσα από εμάς τους ίδιους. Το σκοτάδι δεν μας έκρυβε. Μας αποκάλυπτε. Θυμήθηκα τότε τον στίχο του Ελύτη, «πρ...

Συνήθως κατηγορούμε την εποχή μας για όλα. Για τον θόρυβο, για την ταχύτητα, για τα νεύρα που μαζεύονται σαν χρέη. Μας φταίει που τρέχουμε, που δεν προλαβαίνουμε, που οι μέρες περνούν χωρίς να ρωτήσουν. Είναι λίγο άδικο. Όσο κι αν το κρύβουμε, ζούμε στην πιο φροντιστική εποχή που γνώρισε ο άνθρωπος. Περπατούσα νωρίς το απόγευμα και το φως είχε εκείνη τη θαμπή αποφασιστικότητα του χειμώνα, σαν να μην ξέρει τι θέλει αλλά να συνεχίζει. Σ’ ένα κατάστημα, πίσω από το τζάμι, μια mini LED 55 ιντσών έπαιζε εικόνες από κόσμους που δεν ήταν δικοί μου, κι όμως είχαν μια ακρίβεια σχεδόν τρυφερή. Την κοίταξα και ήξερα αμέσως ότι αυτή θα είναι η επόμενη που θα μπει στο σπίτι μου. Όχι κάποτε. Αυτή την εβδομάδα. Όχι γιατί με κυβερνά η ύλη. Αλλά γιατί αναγνωρίζω την ομορφιά του ανθρώπινου κόπου όταν πιάνει τόπο. Πίσω από κάθε φωτεινή ίντσα κρύβεται ένας ολόκληρος αγώνας: μηχανικοί, ιδέες, δοκιμές, επιστροφές, ξανά από την αρχή. Η τεχνολογία δεν είναι ψευδαίσθηση, είναι μνήμη της ανθρώπινης προσπάθειας....

Σήμερα η Κέρκυρα βρέχεται σαν να θέλει να ξεπλύνει όσα δεν λέγονται. Αυτές οι ώρες της σιωπής γεννούν σκέψεις που δεν χωρούν σε εξομολογήσεις. Απλώς προκύπτουν. Σκέψεις για το πώς κρατιούνται δύο άνθρωποι χωρίς να καταπίνουν ο ένας τον άλλον. Η ελευθερία μέσα σε μια σχέση δεν είναι δικαίωμα, είναι ευθύνη. Χωρίς σεβασμό καταντάει προκάλυμμα για μικρές ύπουλες αυθαιρεσίες. Κι ο σεβασμός χωρίς ελευθερία γίνεται έλεγχος. Οι δύο έννοιες αλληλοεξαρτώνται, κι εκεί κάπου γεννιέται η στήριξη. Όχι η ηρωική, η άλλη, η απλή: να μη χαθείς όταν ο άλλος λυγίζει. Η στήριξη δεν έχει συναίσθημα, έχει συνέπεια. Από αυτή τη συνέπεια προκύπτει η προσφορά. Όχι σαν αρετή, αλλά σαν καθαρή πράξη. Ή θα κάνεις το μικρό εκείνη τη στιγμή ή δεν θα το κάνεις ποτέ. Η προσφορά δεν μιλάει. Αν μιλήσει, γίνεται συναλλαγή. Κρατιέται χαμηλά, αλλιώς χαλάει. Κι έτσι, σχεδόν από αδράνεια, χτίζεται η αγάπη. Όχι η φανταχτερή, η πρακτική. Αυτή που δεν χρειάζεται ορισμούς, μόνο χώρο και αντοχή. Η αγάπη είναι απλώς το σημείο όπου ...